Op een avond laat las ik de blogs voor ik ging sluiten voor de nacht. Ik kwam een bericht tegen met de titel Is het gemakkelijker om een echtscheiding te verwerken als je zelf de keuze hebt gemaakt om weg te gaan? Het trok mijn aandacht omdat de openingszin een grote feitelijke fout bevat (zie voetnoot). Dat terzijde, in het artikel legt de auteur haar situatie uit door te zeggen:
In tegenstelling tot veel scheidende stellen, had ik het perfecte leven en de perfecte relatie. Ik woonde in een appartement aan het strand, had een geweldige carrière en een aardige en geduldige echtgenoot. Ik had vrienden, geld om uit te geven en zekerheid. Het enige wat ik niet had was geluk. Ik voelde me niet vervuld door mijn leven, niet omdat mijn relatie ontbrak, maar omdat ik mezelf niet kende. Ik had niet het gevoel dat ik een actieve rol had gespeeld in het creëren van mijn leven, dus ik was niet in staat om voldoening te voelen in wat ik had bereikt.
Tijdens de negen jaar dat we samen waren, heb ik van alles geprobeerd om mijn “geluksprobleem” op te lossen. Hoewel sommige veranderingen tijdelijk geluk brachten, glipte het uiteindelijk weer weg en voelde ik me weer leeg en verdrietig. Uiteindelijk nam ik de moeilijke beslissing om alleen terug te keren naar mijn geboortestad en mijn leven opnieuw te beginnen.
Wanneer ik het heb over je concentreren op je eigen geluk, zelfs als je daardoor egoïstisch lijkt, dan is dat niet wat ik bedoel. Niet alleen heeft ze een gelofte voor het leven afgelegd, vermoedelijk ten overstaan van God, die ze vanwege haar eigen persoonlijke tekortkomingen heeft genegeerd vanwege vluchtige emoties (wat verachtelijk gedrag is), de hele zaak is een epische mislukking om de eenvoudige reden dat ik ervan overtuigd ben dat ze nooit op de lange termijn gelukkig kan zijn. Ik geloof ook dat het niet haar schuld is en dat ze, zonder het te beseffen, rationeel handelt binnen het kader van haar irrationaliteit.
Elk van ons heeft een baseline van hersenchemie die deel uitmaakt van onze genetica. Sommige mensen zijn van nature het grootste deel van de tijd tevreden. Anderen voelen zich ellendig, hoe goed hun leven ook loopt. Niemand vertelt de mensen in de laatste categorie ooit hoe ze moeten functioneren.
Sommige mensen, een zeer klein percentage van de mensheid, zullen nooit gelukkig zijn, ongeacht de beslissingen die ze nemen of de prestaties die ze bereiken, omdat een belangrijk onderdeel van hoe je je voelt, en dus je persoonlijke geluk, wordt bepaald door de chemie van de hersenen. Ieder van ons heeft een natuurlijk evenwicht waarnaar we terugkeren; een gemiddelde waarnaar we terugkeren. Sommige mensen trekken aan het kortste eind in het leven en zijn vervloekt met een basislijn die vervulling tot een ongrijpbare onmogelijkheid maakt; althans op de lange termijn.
Als je overal waar je gaat ongelukkig bent, kan het probleem je in de spiegel aanstaren
Als ik haar verslag van haar scheiding lees, was het leven van deze vrouw geweldig. Haar man was liefdevol en ondersteunend. Toch verliet ze hem. Ze scheidde en verhuisde weg van het leven dat ze met hem had opgebouwd. De ironie? Zij is het probleem en waar ze ook heen gaat, ze zal er nog steeds zijn. Het kan niet worden opgelost. Ik zou zeggen dat, als ze in staat was blijvend geluk te vinden, ze een veel grotere kans had dat te bereiken wanneer ze omringd was met liefdevolle, ondersteunende mensen.
Zulke mensen zullen altijd ontevreden of ontevreden zijn op de lange termijn. Ze zullen in staat zijn om het een tijdje te maskeren, een tijdje te negeren, en het een seizoen opzij te schuiven. Uiteindelijk zal hun ontevredenheid altijd de kop opsteken als hun lichaam terugkeert naar zijn natuurlijke stasis. Ze snijden iedereen die ze kennen de pas af, rennen achter een nieuwe carrière aan, storten zich in weer een nieuwe liefdesrelatie, wakkeren weer een controverse aan, en hopen wanhopig dat ze uiteindelijk voldaan wakker worden. Ze hunkeren naar datgene wat William Parrish voor zijn verjaardagsgasten wenste. Ze zien dat andere mensen het hebben, dus weten ze dat het mogelijk is. Toch is het voor hen altijd een vluchtige, kortstondige droom die nooit lang genoeg blijft hangen om een vaste waarde te worden.
Het is gemakkelijk om zo iemand egoïstisch te noemen. Persoonlijk denk ik dat de schrijfster ongelooflijk egoïstisch was, en uiteindelijk handelde tegen haar eigen rationele langetermijnbelangen in. (Het klinkt alsof haar man de spreekwoordelijke kogel heeft ontweken, dat wel. Wie wil er getrouwd zijn met iemand die zo wispelturig is?). Het is ook een beetje oneerlijk omdat dit soort mensen wanhopig probeert te bereiken waar de rest van ons van nature mee gezegend is, zonder dat we daar zelf schuld aan hebben: het vermogen om tevreden en voldaan te zijn door te doen waar we van houden, omringd door mensen van wie we houden. Als u nog steeds de ‘schone lei’-theorie aanhangt, zult u deze bewering onsmakelijk vinden. Of je het nu leuk vindt of niet, soms erf je slechte dingen van je genetica. Natuurlijk rusteloze emotionele toestanden zijn echte overerfbare “feiten” net zo goed als kanker risicoprofielen, lengte, of oogkleur; ieder van ons valt op een continuüm of spectrum van waarschijnlijke uitkomsten die deel uitmaken van het bereik dat we mensheid noemen.
Wat is de meest rationele manier om je te gedragen als je niet in staat bent om gelukkig te zijn
Als je jezelf in de ongelukkige en ongelukkige situatie bevindt dat je een van die mensen bent die nooit gelukkig kunnen zijn, is de beste manier van handelen om goed te doen. Je zult er misschien zelf niet van kunnen genieten, maar een plichtsgevoel tegenover de grotere beschaving betekent dat je door het leven moet gaan om situaties, instellingen en een erfenis te scheppen om andere mensen geluk te brengen. Begin een naschools leesprogramma voor risicojongeren in buurten waar de geletterdheid te wensen overlaat; bouw huizen voor slachtoffers van natuurrampen. Doe iets zodat je leven geen verspilling is.
De andere optie is de mogelijkheid te overwegen dat je aan een klinische depressie lijdt en naar de dokter moet. Ik ben geen voorstander van farmaceutica (hoewel ik wel van de economische aspecten van hun bedrijfsmodellen houd), maar soms, voor een minderheid van de mensen, is het leven echt beter met Prozac.
Een goed voorbeeld is J.K. Rowling. Zij heeft het leven voor miljoenen kinderen en volwassenen onberekenbaar aangenamer gemaakt door middel van boeken, films en merchandise. Haar Harry Potter boeken zijn net zo klassiek als alles wat Walt Disney ooit heeft geproduceerd en zullen de geschiedenis ingaan als een van de beste fabels ooit verteld. Toch lijdt ze soms aan slopende depressies. Daarom creëerde ze “De Dementor” personages in de Harry Potter serie, die een metafoor zijn voor de droefheid en het ongelukkige gevoel dat soms op haar drukt, ondanks alle geweldige dingen in haar leven. Net als depressies voeden dementors zich “met de positieve emoties, het geluk en de goede herinneringen van mensen, en dwingen hen hun slechtste herinneringen te herbeleven.”
Daarin schuilt de paradox: wat slecht is voor het individu dat niet in staat is tot blijvend geluk, kan goed zijn voor de samenleving als geheel. Ongelukkige mensen kunnen rusteloos worden.
Hoeveel landen zijn er wel niet bewoond en hoeveel gebieden zijn er niet ontdekt door mensen die het gevoel hadden dat ze niets te verliezen hadden; die zich verveelden met hun leven en wilden proberen bevrediging te vinden? Ik ben er enigszins van overtuigd dat het een evolutionair voordeel is op macroniveau dat, helaas, niet bijzonder groot is voor het individu.
Hoe zit het met de mensen die getrouwd zijn met mensen met een van nature laag geluksniveau? We hebben het over een klein percentage van de bevolking, dus de kans is niet groot dat je in deze positie terechtkomt (gelukkig maar), maar als dat wel zo is, en je komt er pas achter nadat je al getrouwd bent, weet ik niet of je veel kunt doen. Hou gewoon van hen, steun hen, en weet dat je reis veel meer donkere luchten zal omvatten dan je had verwacht. Als je echt verliefd bent, is dat een kleine prijs om te betalen.
Het feit dat we deze realiteit niet bespreken – dat mensen een verschillende hersenchemie hebben en daarom verschillende technieken moeten aanpassen om te leven als ze aan een extreme kant van een spectrum vallen – is een bestendiging van The Blank Slate theorie. Niet iedereen is hetzelfde.
Footnote: De auteur opent haar post met te zeggen: “Ik ben gescheiden, net als 50 procent van de bevolking.” De fouten zijn talrijk. Ten eerste is het niet waar dat 50% van de bevolking, of 1 op de 2 mensen, gescheiden is. De term “bevolking” verwijst naar iedereen, inclusief kinderen in de voorschoolse leeftijd. Als zij in plaats daarvan had willen zeggen: “zoals 50 procent van de mensen die getrouwd zijn geweest”, zou dat ook onjuist zijn geweest. Het vaak verkeerd geciteerde cijfer van de helft van de huwelijken die eindigen in een echtscheiding is niet de werkelijkheid. Het cijfer is afkomstig van mogelijke toekomstige gebeurtenissen die door sociologen worden voorspeld op basis van een aantal sociaaleconomische en gezinsstatistieken waarvan wordt verwacht dat zij zich uiteindelijk zullen manifesteren als de variabelen niet veranderen. Het bestaat al minstens een paar decennia en degenen die niet de moeite nemen om het onderzoek te lezen, doen nu alsof het een feit is. Hoewel de krachten die aan de projectie ten grondslag liggen intact blijven en nog steeds wijzen op gezinsproblemen die met sociaal beleid moeten worden aangepakt (zoals blijkt uit de toename van ongehuwde moeders, die een voorlopende indicator zijn van armoedecijfers en suboptimaal onderwijsniveau), is het aantal echtscheidingen per 1.000 mensen in de Verenigde Staten in werkelijkheid sinds 1981 gestaag gedaald, en dat is langer dan ik in leven ben geweest. Om het duidelijker te zeggen: elk jaar dat ik op deze planeet ben, is het aantal scheidingen per hoofd van de bevolking gedaald. Veel hiervan heeft te maken met de daling van het aantal huwelijken, waarmee rekening moet worden gehouden in de analyse, maar dan gaan we voorbij aan de reden en de reikwijdte van dit bericht. De korte versie: De 1 op de 2 mensen die momenteel gescheiden zijn, is een leugen. Dat is een projectie die nog geen vruchten heeft afgeworpen. Het is gevaarlijk om te vertrouwen op “gemiddelde” iets, omdat er geen zo iemand als het gaat om sociaaleconomie. Specifieke subgroepen, zoals mensen met een universitair diploma, kennen veel lagere scheidingspercentages dan de samenleving als geheel. Door haar argument op deze manier te formuleren, denk ik dat de auteur een vorm van zelfrechtvaardiging nastreeft die gebufferd wordt door de illusie van sociaal bewijs.