Voor velen is een psycholoog de persoon die je ziet als je hulp nodig hebt bij je emotionele problemen. Je weet wel, de persoon die in een grote benauwde stoel zit en je vragen stelt over je moeder – een therapeut. Een psychiater.
Dat beeld is niet helemaal juist. Zeker, veel van de mensen die je bezoekt om over je emotionele moeilijkheden te praten zijn psychologen, maar, zoals blijkt, de meeste van die mensen (en dit wordt steeds meer waar) zijn helemaal geen psychologen. Velen zijn maatschappelijk werkers, anderen zijn huwelijks- en gezinstherapeuten, geestelijk verzorgers, nurse practitioners en psychiaters, en dan zijn er nog een paar andere beroepen en titels. De activiteit die in ons opkomt als we aan psychologen denken, wordt het nauwkeurigst psychotherapie genoemd, en het wordt beoefend door leden van een grote verscheidenheid aan beroepen.
Dus wat doen psychologen?
Vooreerst beoefenen veel van hen psychotherapie. Anderen voeren psychologische tests uit (meestal met betrekking tot cognitief functioneren en de activiteiten die verband houden met leren en ontwikkeling). Veel psychologen doen onderzoek aan universiteiten, ziekenhuizen en klinieken. Weer anderen werken als consultants op gebieden als organisatie-ontwikkeling, reclame en public relations.
Hoe worden psychologen opgeleid?
Nagenoeg elke universiteit biedt een bachelor in de psychologie aan, maar slechts weinigen zouden iemand met een BA of BS in de psychologie als psycholoog beschouwen (net zo min als iemand met een BA in de filosofie als filosoof zou worden beschouwd). De meest gebruikelijke graad voor de beoefening van klinische psychologie (de beoefening van psychotherapie of psychologisch onderzoek) is een PhD of PsyD (doctoraat in de psychologie) in die discipline. Er zijn verschillende masterdiploma’s (MA, MEd, EdM, MS) in de psychologie, maar slechts enkele daarvan zijn kwalificerend voor de klinische praktijk in de psychologie. Bijna altijd, als je een psycholoog bezoekt voor therapie (en hij of zij is, in feite, een psycholoog) zul je merken dat ze een PhD of PsyD in de psychologie hebben (en zich daarom “doctor” mogen noemen).
Wat betekent dit voor mijn therapie?
Omdat psychologen met een doctorsgraad meestal meer tijd in de school hebben doorgebracht dan psychotherapeuten van andere disciplines, kunnen ze een duurdere optie zijn voor psychotherapie. Dit is echter lang niet altijd het geval (vergoedingen, hoewel een complexe zaak, worden vastgesteld op basis van, althans gedeeltelijk, de vraag, waarvoor academische opleiding slechts een factor is).
Omdat er een grote verscheidenheid aan opleidingen in de klinische psychologie is, geeft de status van een psychotherapeut als psycholoog niet noodzakelijkerwijs aanwijzingen over de manier waarop hij of zij zal praktiseren, noch over zijn of haar niveau van bekwaamheid. Wij hebben gewerkt met uitstekende psychologen en ook met vreselijke. Je beste kans om een goede therapeut (psycholoog of niet) te kiezen is je onderzoek te doen – vraag aanbevelingen van vrienden, informeer naar post-graduate training, informeer naar zaken als ervaringsjaren, en kijk rond.