Bruce Springsteen’s “Thunder Road” is niet zomaar een liedje waar je naar luistert – het is er een waar je naar kijkt – een sonisch stukje cinema dat de ontluikende songwriter produceerde, schreef en regisseerde om te vertonen in het theater van je verbeelding. Hell, het ontleent zelfs zijn naam aan een 1958 Arthur Ripley misdaaddrama Thunder Road – een drive-in voertuig voor Robert Mitchum.
Vergelijkend Springsteen met pionier filmmaker John Ford, Drive-By Truckers zanger, songwriter en genoteerde Springsteen fan en volgeling – dat wil zeggen “Tramp” – Patterson Hood – beschrijft het nummer als Springsteen’s Stagecoach, in dat het “kondigde zijn artistieke aankomst aan, dat hij de ‘real deal’ is.”
” ‘Thunder Road’ was als de openingsactiescène,” vertelt Hood aan American Songwriter, “die het tempo aangaf voor wat een geweldig avontuur zou worden.”
Als schrijver en rock and roll visionair, zou Springsteen zichzelf definiëren door middel van een uitgestrekte 40-jarige carrière van arbeiders anthems, sock-hop-ready rave-ups, emotioneel verwoestende ballads, bloed-aan-de-mouw rockers en soul-dragende liefdesliedjes, wat resulteerde in een canon rijk aan inzichten in de menselijke conditie en de Amerikaanse ervaring – van het persoonlijke tot het politieke. Maar Born To Run, zijn derde LP uit 1975, is nog steeds een van zijn signatuurplaten. Het bevrijdde de jonge songwriter van de “next-Dylan” claims die critici als een albatros op zijn eerste en tweede inspanningen hingen, en vestigde hem als een unieke entiteit – een regelrechte meester van rijke, lyrische beeldspraak, met een geheel eigen stem. Maar de plaat is niet een sjabloon voor toekomstige successen als Darkness On The Edge Of Town, The River, of de kaskraker Born In The U.S.A. In plaats daarvan was het het begin van wat Springsteen vaak “een lang gesprek” met zijn publiek zou noemen.
Het is een gesprek dat hij had kunnen beginnen met zijn anthem-par-excellence “Born To Run” – de plaat openen met een stormram, net zoals hij deed met “Badlands” op Darkness, of met het titelnummer van Born In The U.S.A.. Springsteen kiest voor een meer inductieve aanpak, door te kiezen voor “Thunder Road” – een nummer dat is gemaakt als een preambule, of zoals hij het noemde, “een uitnodiging” voor een langspelend verhaal over dorpsjongeren die dromen van wat er achter de horizon ligt als de zon ondergaat op een zweterige zomernacht.
Als de naald op de A-kant van de LP valt, richt de gelijktijdige spanning en ontlading zich langzaam op de voorgrond. Opzwellend vanuit de groove, het dromerige gekietel van pianist Roy Bittan’s ivoren klinken in contrast met het smachtende gehuil van een harmonica die klinkt als het kraken van een hordeur die in slow motion dichtslaat.
Als het tempo versnelt tot een springerige lilt, verlaat de harmonica de scène en maken we kennis met onze naamloze verteller en Mary, die voorlopig volstaat voor zijn Juliet. Ze is geen schoonheid, maar, hé, ze is in orde. Zo laat Springsteen ons weten dat het zijn personages niet om de liefde te doen is, maar om romantiek – romantiek en kameraadschap, die het moet winnen van het alleen zijn. Romantiek die een beloofd land maakt van overal waar twee wegen hen kunnen brengen, wat beter moet zijn dan hier, wat geen plek is om oud te worden.
We kunnen er niets aan doen dat we ons voyeurs voelen als Springsteen zijn visie van Mary die over een veranda danst op het filmscherm achter onze oogleden projecteert, of als we de automobiele wagen van het stel – hun uitgebrande Chevrolet, zo u wilt – als John Wayne zien verdwijnen in de zonsondergang, of als we luisteren naar The Boss die zijn gitaar laat spreken. En – met de wetenschap dat, ongeacht hoe ze zegevieren, onze antihelden al hebben getriomfeerd. Toekijken hoe ze hun lot in eigen handen nemen is opwindend, want hun stad zit vol verliezers, en zij trekken zich terug om te winnen. En tegen de tijd dat ze dat doen, kijken we niet toe, maar rijden we met ze mee, en roepen Springsteen en zijn beroemde E Street Band op om in een diepe rust te gaan en ons uit te spelen met een auditieve epiloog voor de eindcredits.
En dat is nog maar het eerste nummer van Born To Run.
Onder de dreiging van het verliezen van zijn deal met Columbia, Springsteen’s toekomst hing af van het succes of falen van Born To Run, en hij zorgvuldig geschreven, en herschreven, en herschreven de verzen, en obsessief opgenomen, en opnieuw opgenomen, en opnieuw opgenomen elk detail in doel van perfectie – werken zijn E Street soldaten als een generaal verschanst in een gevecht voor het leven. Maar ondanks de historische verhalen over de hoge inzet van het album, schetst E Street bassist Garry Tallent een minder dramatisch beeld. “Het was heel organisch,” vertelt Tallent aan American Songwriter, “we waren er allemaal mee bezig en dachten er niet te veel over na… We probeerden het gewoon goed te laten klinken, en probeerden het goed te laten voelen.”
“Thunder Road was een van die nummers die, met de beelden die de woorden je gaven – het was gewoon heel direct, en we zeiden: ‘Ja, oké! Dit is een geweldig nummer, laten we er aan werken. Let’s make this happen,” zegt Tallent.
Het gebeurde ook. Het werd een hit en katapulteerde de jonge zanger tegelijkertijd naar de covers van Time en Newsweek. Het nam zijn plaats in als een van de meest essentiële, definitieve en geliefde nummers in het Springsteen songbook, en als een vast onderdeel van de legendarische liveshows van de zanger.
Er was zelfs een vervolg op – “The Promise.” Dat gebeurde niet, want het nummer – oorspronkelijk bedoeld voor Darkness, werd geschrapt, en vond uiteindelijk zijn weg naar niet-bootleg status toen het opnieuw werd opgenomen en uitgebracht als onderdeel van de 18 Tracks odds and ends release van 1999, naast het leveren van de naamgever voor het massale Darkness reissue pakket van vorig jaar.
Met het overlijden van Clarence Clemons, is het onduidelijk wie het klassieke sax outro van het nummer zal spelen tijdens toekomstige concerten (zeker niemand kon het beter spelen). Maar in een stad vol verliezers, zal “Thunder Road” voor altijd zijn om hier uit te trekken om te winnen.