Wprowadzenie: Jest to aktualizacja dotycząca wyników leczenia 200 pacjentów z rakiem gruczołu krokowego (PCP) poddanych radioablacji metodą CyberKnife (pierwsza grupa w Polsce). Celem pracy jest ponowna ocena (po 2 latach) wyników leczenia tą metodą chorych na PCP niskiego (LR) i pośredniego (IR) ryzyka (w tym T2c) oraz analiza niepowodzeń.
Materiał i metodyka: 200 chorych na PCP (95 LR, 86 IR, 19 T2c) w wieku 53-83 lat (śr. 69) leczonych w latach 2011-2014. U 48% zastosowano neoadjuwantową ADT. Chorzy byli napromieniani co drugi dzień dawką frakcyjną 7,25 Gy do dawki całkowitej 36,25 Gy (5 frakcji w ciągu 9 dni). Wykonano śledzenie promieniowania w oparciu o fiducials. Chorych kontrolowano w dniu zakończenia leczenia, 1, 4 i 8 miesięcy później, a następnie co 6 miesięcy. Oceniano stężenie PSA, stosowanie ADT, ostre i późne działania niepożądane (EORTC/RTOG) oraz inne objawy. FU wynosiło od 1 do 63,6 miesiąca (średnia 32,2, mediana 32,9).
Wyniki: Odsetek działań niepożądanych był bardzo niski; tylko 1 miesiąc po leczeniu odsetek ostrego odczynu moczowego przekroczył 40%. Odnotowano tylko pojedyncze działania niepożądane G3. W ciągu 4 miesięcy mediana stężenia PSA zmniejszyła się z 3,75 do 0,27 ng/ml. Odnotowano 9 niepowodzeń (4,5%) – więcej wśród IR i chorych bez neoadjuwantowej ADT. Nie stwierdzono niepowodzenia w grupie T2c. Mediana czasu do niepowodzenia wyniosła 32,4 miesiąca. Analiza Coxa wykazała, że ryzyko niepowodzenia wzrasta wraz z wartością maksymalnego PSA przed leczeniem.
Wnioski: Radioablacja LR i IR PCP metodą CK jest bezpieczną i wysoce skuteczną metodą leczenia. Głównym czynnikiem prognostycznym niepowodzenia po tym zabiegu jest prawdopodobnie maksymalne stężenie PSA przed leczeniem. Należy rozważyć zastosowanie neoadjuwantowej ADT w grupie IR. Brak niepowodzeń w grupie T2c pozwala sugerować, że również bardziej zaawansowani miejscowo chorzy (T3) z niskim PSA i maksymalnym Gleasonem 3+4 mogą być leczeni tą metodą.