Prawda jest często realizowana poprzez równowagę, znalezioną w środku pomiędzy przeciwstawnymi skrajnościami – rzeczywistość, którą Fromm przyjął rozwijając swoją teorię nieświadomości. Fromm połączył idee Freuda i Marksa, tworząc kompromis pomiędzy freudowskim naciskiem na nieświadomość, biologiczne popędy, represję itp. (przekonanie, że charakter jest zdeterminowany przez biologię), a Marksowskim przekonaniem, że ludzie są produktem swojego społeczeństwa (szczególnie systemów ekonomicznych).
Teoria Fromma nie była jednak zwykłą pochodną; dodał on do tych deterministycznych systemów rewolucyjne pojęcie wolności, przyznając ludziom zdolność do przekraczania różnych determinizmów opisanych przez Freuda i Marksa. Dla Fromma, wolność była centralnym elementem ludzkiej natury.
Ludzie, według Fromma, próbują uciec od tej wolności w następujący sposób:
- Autorytaryzm. Wolność, przy całej swojej obietnicy ekscytacji, jest również samotną perspektywą; prawdziwa wolność wiąże się z brakiem zobowiązań i nie ma nic do stracenia – jest naznaczona głęboką odrębnością. Nie jest więc chyba zaskoczeniem, że próbujemy uciec od tej wolności, łącząc się z innymi. Jednym z bardziej prymitywnych sposobów, w jaki to robimy, jest stanie się częścią autorytarnego systemu, albo przez podporządkowanie się mu (dołączenie do istniejącej struktury), albo przez stanie się autorytarnym (zastosowanie struktury wobec innych). Niezależnie od wybranej metody, rezultat jest ten sam: ucieczka od odrębnej tożsamości.
Fromm użył terminów masochizm i sadyzm do określenia skrajnych wersji autorytaryzmu i zauważył, że sadysta, bez względu na jego pozorną władzę, czuje się tak samo zmuszony do odgrywania swojej roli jak masochista, a zatem nie jest wolny w wyborze swoich działań.
Autorytaryzm nie jest w żaden sposób ograniczony do dyktatur i innych ekstremalnych przykładów, jednak; łagodne jego wersje można znaleźć w wielu miejscach – pomyśl o relacji między studentami i profesorami, na przykład: Studenci szukają struktury, a profesor trzyma się swoich notatek. Jakkolwiek nieszkodliwa i naturalna może wydawać się ta interakcja, dla studentów jest to sposób na uniknięcie wzięcia odpowiedzialności za swoją naukę, a dla profesora jest to sposób na uniknięcie prawdziwych, trudnych i być może kontrowersyjnych kwestii związanych z jego dziedziną.
- Destruktywność. Autorytaryści reagują na bolesną egzystencję, skutecznie wymazując siebie za pośrednictwem systemów, które zamieszkują; niszczyciele, z drugiej strony, starają się wymazać świat wokół siebie, aby nie mógł powodować bólu. Wiele pozornie przypadkowych aktów brutalności, wandalizmu, poniżenia, zbrodni, terroryzmu i tak dalej, można wyjaśnić tym sposobem ucieczki od wolności.
.