Marie Curie was de eerste vrouw die de hoogste eer van de wetenschap won, een Nobelprijs, maar haar werk bracht haar ook een vroege dood. Zij en haar man Pierre waren jaren bezig met het zorgvuldig malen van radioactief gesteente en het weken van het poeder in zuur. In 1898 ontdekten zij het nieuwe element polonium, en een paar maanden later zou Marie ook radium ontdekken. Maar de Curies wisten niet hoe riskant hun werk was. Wetenschappers hadden net een paar jaar eerder radioactiviteit ontdekt. We weten nu dat radioactiviteit erg gevaarlijk is. Erger nog, polonium is misschien wel het meest radioactieve element.

Het gevaar komt van de bouwstenen die de atomaire structuur van elementen vormen. In het centrum van elk atoom bevindt zich de kern. Bij radioactieve elementen valt de kern uiteen en vuurt kleinere brokken uit die de mens kunnen schaden. Ook omringt een wolk elektronen de kern van elk atoom. Het aantal elektronen dat een atoom heeft en de manier waarop de kern is opgebouwd, zorgen ervoor dat alle elementen zich anders gedragen. Uit deze chemie vloeien veel verschillende gevaren voort.

Sommige gevaren ontstaan omdat elementen giftig of vergiftig zijn. Meestal werken dergelijke vergiften omdat twee verschillende elementen op elkaar lijken. Wij hebben veel essentiële elementen nodig om te leven, die de biologische machines in onze cellen aandrijven. Daarom moeten we ze binnenkrijgen door te eten en te drinken. Maar het consumeren van elementen die de essentiële elementen nabootsen, stopt de werking van de biologische machines.

Andere gevaren komen voort uit de reactiviteit van elementen. Meestal gebeurt dit wanneer elementen sterk elektronen afstaan aan andere atomen, of ze juist weer wegnemen. Als de chemische reacties die hierdoor ontstaan hevig genoeg zijn, ontstaan er branden of explosies. Toch zorgen diezelfde eigenschappen ervoor dat de geproduceerde stoffen dan heel veilig en stabiel zijn. Chloor is giftig door zijn reactiviteit, en natrium is explosief in water. Maar samen maken ze natriumchloride, dat zo veilig is dat we het als keukenzout eten. En wanneer atomen zich samenvoegen tot moleculen zoals nitroglycerine, kunnen deze eigenschappen nog complexer zijn.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.