OPCJE LECZENIA PRZEWLEKŁEJ MIGRAINY I INNYCH PRZEWLEKŁYCH DZIENNYCH BÓLÓW GŁOWY
CM charakteryzuje się co najmniej 3-miesięcznym wywiadem bólów głowy występujących >15 dni/miesiąc, spełniających kryteria migreny przez >8 dni/miesiąc, przy braku nadużywania leków.1 Jednak rozpoznanie CM można z całą pewnością postawić u pacjenta z bólem głowy występującym >15 dni w miesiącu i migreną w wywiadzie. Według ICHD-II, gdy CM współwystępuje z MOH, można postawić jedynie rozpoznanie prawdopodobnego CM i prawdopodobnego MOH, a dopiero po odstawieniu nadużywanych leków i utrzymywaniu się bólu głowy można postawić rozpoznanie CM. Praktycznie odstawienie ostrych leków jako jedyna interwencja terapeutyczna jest niezwykle trudne w praktyce klinicznej. Ostra MO występuje u 2/3 pacjentów z CM, a wykazano, że stosowanie leków profilaktycznych jest skuteczne bez odstawiania leków ostrych. Najbardziej pragmatycznym podejściem jest rozpoczęcie terapii profilaktycznej przy jednoczesnej minimalizacji ostrych leków do 2 dni/tydzień.
Większość pacjentów z CM ma historię epizodycznej migreny ze stopniowym przejściem w kierunku częstszych bólów głowy; jednak u 30% przejście może być nagłe. Kontrolowane badania epidemiologiczne zidentyfikowały częstość ataków (>4/miesiąc), otyłość (wskaźnik masy ciała >30), MO, stresory życiowe, chrapanie/bezdech senny/zaburzenia snu, spożycie kofeiny, płeć żeńską, uraz głowy, niskie wykształcenie/ status socjoekonomiczny i wcześniejszą historię migreny epizodycznej jako czynniki ryzyka promujące CM.3
W leczeniu CM często wymagane jest agresywne podejście, obejmujące opcje farmakologiczne i niefarmakologiczne (rycina). Unikanie możliwych do zidentyfikowania czynników wyzwalających i dostosowanie codziennych czynności do harmonogramu może być pomocne. Zajęcie się czynnikami ryzyka, w tym słabym snem, nadmiernym spożyciem kofeiny, brakiem ćwiczeń, odwodnieniem oraz lękiem i depresją to obszary niefarmakologiczne, które mogą pomóc w skutecznym leczeniu CDH. Badania obrazowania funkcjonalnego wykazały, że lęk i uwaga poświęcana bólowi mogą hamować ośrodkowe sieci antynocyceptywne. Trening relaksacyjny, biofeedback, radzenie sobie ze stresem i terapia poznawczo-behawioralna pozwalają pacjentom przejąć kontrolę nad automatycznymi reakcjami fizjologicznymi, które wpływają na modulację bólu. W niedawno przeprowadzonym randomizowanym badaniu kontrolnym z udziałem 203 dorosłych z CTTH wykazano, że połączenie trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych z terapią zarządzania stresem było bardziej skuteczne niż każde z nich osobno.4 Dobrze zaprojektowane badania wykazały skuteczność tych technik i otrzymały one klasę A zaleceń United States Headache Consortium Guidelines oraz American Academy of Neurology Practice Parameter w leczeniu migreny.5