Voedselverslaving is een nieuwe en controversiële term, maar de vele mensen die een voedselverslaving hebben ervaren en overwonnen, zullen u vertellen dat deze verslaving zeer reëel is.
Maar hoe raken we verslaafd aan voedsel – iets wat we allemaal nodig hebben om te overleven? En hoe kunnen we een voedselverslaving overwinnen wanneer volledige onthouding van voedsel duidelijk niet mogelijk is?
Wat is voedselverslaving?
Simpel gezegd, voedselverslaving is verslaafd zijn aan junkfood op dezelfde manier als mensen verslaafd zijn aan alcohol en drugs.
Denk er eens over na: Waarom kunnen sommige mensen een pint ijs kopen en het de hele maand volhouden, terwijl anderen maar één bakje willen, maar uiteindelijk de hele container leegeten? Dit weerspiegelt de klassieke strijd van een alcoholist: het hebben van “slechts een” is praktisch onmogelijk.
Mark Hyman, MD, biedt een ander goed voorbeeld in zijn schrijven over voedselverslaving: Stel je een enorme kom broccoli of appelschijfjes voor. Kun je iemand bedenken die zich vastbijt aan broccoli? Dat wil zeggen dat ze het beginnen te eten en niet kunnen stoppen tot het allemaal op is?
Stel je nu diezelfde enorme kom vol aardappelchips voor, of een enorm bord koekjes, of een liter cola. Het is gemakkelijk voor te stellen dat die voedingsmiddelen in één keer verdwijnen terwijl de consument zich hulpeloos voldaan en tegelijkertijd ziek voelt.
Dit is waar omdat broccoli en appels niet verslavend zijn, maar bewerkte voedingsmiddelen zoals ijs, koekjes en frisdrank kunnen wel verslavende stoffen worden.
Hoe werkt het?
Voedselverslaving kaapt het beloningssysteem van je hersenen op dezelfde manier als andere verslavingen.
Uit onderzoek blijkt dat vetrijke, suikerrijke, bewerkte voedingsmiddelen de hersenen op dezelfde manier beïnvloeden als drugs zoals heroïne en cocaïne. Deze voedingsmiddelen beïnvloeden neurotransmitters zoals dopamine in de hersenen – door het eten van deze voedingsmiddelen voelen we ons tijdelijk goed en hunkeren we naar meer.
Voedingsmiddelen die veel geraffineerde suiker, tarwe of zout bevatten – of een in de fabriek ontwikkelde combinatie van alle drie ingrediënten om een “zeer smakelijk” voedsel te creëren – zijn het meest problematisch als het op verslaving aankomt. Het meeste junkfood van tegenwoordig is ontworpen om zo verslavend mogelijk te zijn, waardoor mensen terug blijven komen voor meer (en op hun beurt grote winsten creëren voor de fabrikanten).
Heb je een voedselverslaving?
Alle verslavingen delen vergelijkbare gedragssymptomen. Het is geen gebrek aan wilskracht dat mensen hun drug van keuze laat gebruiken – niemand wil een alcoholist of drugsverslaafde zijn, noch wil iemand zwaarlijvig zijn en verslaafd aan voedsel.
De volgende vragen kunnen u helpen bepalen of u een problematische relatie met voedsel hebt:
- Als u eenmaal begint, eet u dan veel meer van bepaalde voedingsmiddelen zoals chips, ijs, of chocolade dan u van plan was?
- Eet u vaak zoveel van bepaalde voedingsmiddelen dat u zich “volgepropt” voelt?
- Heeft u vele vergeefse pogingen gedaan om uw consumptie van bepaalde voedingsmiddelen te beperken?
- Gaat u door met het eten van ongezonde voedingsmiddelen ondanks toenemende negatieve lichamelijke en emotionele gevolgen (gewichtstoename, schuldgevoelens, gezondheidsproblemen, enz.
- Verbergt u uw consumptie van ongezond voedsel voor anderen?
- Heeft u vaak trek in bepaald voedsel, zelfs als u vol zit?
- Brengen uw eetgewoonten u aanzienlijke onrust en belemmeren ze uw vermogen om te functioneren op het werk, op school, of thuis?
- Voel je je geagiteerd of angstig als je bepaalde voedingsmiddelen gedurende de dag niet tot je beschikking hebt?
Als je op meer dan de helft van deze vragen volmondig ja antwoordt, worstel je waarschijnlijk met een verslaving aan voedsel.
Net als andere verslavingen kan een voedselverslaving ernstige sociale, psychologische en lichamelijke gevolgen hebben. Zwaarlijvigheid, hartaandoeningen en diabetes zijn slechts enkele van de meest voorkomende gezondheidsproblemen die gepaard gaan met voedselverslaving. Deze aandoeningen kunnen leiden tot werkverzuim, iemands vermogen beperken om deel te nemen aan activiteiten die hij leuk vindt, en uiteindelijk tot de dood. Gevoelens van schaamte en schuld, een laag gevoel van eigenwaarde, depressie en angst komen ook vaak voor bij mensen die worstelen met verslaving.
Het is niet verrassend dat mensen in verslavingsherstel meer vatbaar zijn om verslaafd te raken aan voedsel. Het vervangen van de ene verslaving door een andere is niet ongewoon, en mensen die voorheen aan een drugsverslaving leden, kunnen merken dat ze voedsel verslavend beginnen te gebruiken.
Er is echter hulp beschikbaar voor voedselverslaving, en als je worstelt, ben je zeker niet alleen.
Voedselverslaving overwinnen
Verslaving overwinnen is ontmoedigend en uitdagend. Hoe kunnen we een verslaving aan voedsel overwinnen wanneer verleidelijk voedsel toegankelijker is dan alcohol of een andere drug?
De volgende tips kunnen u helpen controle te krijgen over overeten en hunkeren naar voedsel:
- Ga niet op een “dieet”. In de eerste maanden dat u uw eetgewoonten weer onder controle krijgt, moet u zich niet richten op gewichtsverlies.
- Schrap suiker en kunstmatige zoetstoffen volledig uit uw dieet. En weet dat dit voor altijd is. Je zult misschien nooit meer junkfood kunnen eten als een “normaal” persoon. Maar zodra u stopt met het eten van de verslavende voedingsmiddelen waar u nu naar hunkert, zullen de verlangens langzaam verdwijnen.
- Maak een plan voor wat u zult eten. Maak een lijst van gezonde voedingsmiddelen die u al lekker vindt en neem die op in uw dagelijkse voeding. Maak gedetailleerde wekelijkse maaltijdmenu’s en een plan voor hoe u zich daaraan zult houden.
- Eet drie maaltijden per dag. Als u het ontbijt overslaat, zult u onvermijdelijk honger hebben en om 10 uur ’s ochtends in de verleiding komen om een reep te pakken. Zorg ervoor dat u drie regelmatige maaltijden per dag eet en probeer te voorkomen dat u tussendoor iets eet.
- Identificeer gevoelens, plaatsen en voedingsmiddelen die terugval zullen triggeren. Maak een plan voor wat u zult doen elke keer dat een trek opkomt, of een collega een doos donuts meeneemt naar kantoor. Misschien moet u uw routine veranderen; misschien neemt u een andere route naar uw werk om niet langs de bakkerij te hoeven rijden waar u elke dag stopt.
- Zoek steun. Roep de hulp in van vrienden, familie of een therapeut. Als u voorbij het verlangen naar voedsel wilt komen, hebt u mensen nodig om mee te praten en u te steunen terwijl u uw gewoonten, denkprocessen en dagelijkse routine verandert.
Dit zijn uitstekende manieren om te beginnen met uw weg naar herstel van uw verslaving aan voedsel, maar als u hebt geprobeerd uw eetgewoonten te veranderen en vele malen hebt gefaald, moet u misschien een behandeling voor voedselverslaving zoeken bij een professional.