In 2014 sprak ik met Gavin Pretor-Pinney, de oprichter van The Cloud Appreciation Society, over zijn quixotische missie: erkenning krijgen voor een nieuwe wolkencategorie die de “undulatus asperatus” wordt genoemd. Jarenlang hadden mensen van over de hele wereld hem foto’s gestuurd van de ongewone formaties, in een poging uit te zoeken wat het waren. Maar ze hadden geen officiële naam.
Gisteren, op Wereld Meteorologische Dag – negen jaar nadat de classificatie voor het eerst werd ingediend – erkende de Wereld Meteorologische Organisatie eindelijk Pretor-Pinney’s wolken in de bijgewerkte versie van de Internationale Wolkenatlas, hoewel de naam is bijgesteld tot “asperitas”. Zij zijn de eerste nieuwe toevoeging aan de Atlas in meer dan een halve eeuw.
Pretor-Pinney beschreef de formaties als “gelokaliseerde golven in de wolkenbasis, ofwel glad of met kleinere kenmerken, soms aflopend tot scherpe punten, alsof men van onderaf een geruwd zeeoppervlak bekijkt. Variërende niveaus van verlichting en dikte van de wolk kunnen leiden tot dramatische visuele effecten.” Asperitas wolken hebben de neiging laaghangend te zijn, en worden veroorzaakt door weerfronten die golven in de atmosfeer creëren.
In lekentaal zien de wolken er ronduit apocalyptisch uit – dit zijn de wolken die je zou verwachten te zien op de Dag des Oordeels, of in de aanloop naar een buitenaardse invasie. Eén blik op deze wolken en je weet dat er iets heel ergs op komst is.
Hoe grimmig de wolken ook zijn, het is leuk om te zien dat een crowdsourcingsproject enige erkenning krijgt van de wetenschappelijke gemeenschap. En het gebeurt niet vaak dat zoiets moois uit de lucht komt vallen.