David O. Russell

David O. Russell, voluit David Owen Russell, (geboren 20 augustus 1958, New York City, New York, V.S.), Amerikaans filmregisseur en scenarioschrijver wiens carrière zich uitstrekte van eigenzinnige, onconventionele vroege films tot bekroonde ensemblestukken.

Russell studeerde in 1981 af aan het Amherst College en begon te werken als progressief politiek activist in Boston. Hij begon films te maken als middel om de verhalen te vertellen van zijn alfabetiseringsleerlingen die geen Engels als eerste taal spraken, wat zijn interesse in het medium aanwakkerde. Russell verhuisde vervolgens naar New York en begon scripts te schrijven. Ondanks het feit dat hij nooit een filmopleiding had gevolgd, werd zijn regiedebuut, Spanking the Monkey (1994), het verhaal van een medisch student die in een verwarrende oedipale relatie met zijn bedlegerige moeder terechtkomt, over het algemeen goed ontvangen en leverde hem Independent Spirit Awards op voor beste eerste speelfilm en beste eerste scenario.

Russells volgende film was Flirting with Disaster (1996), een screwball-komedie waarin een man (gespeeld door Ben Stiller) de Verenigde Staten doorkruist met zijn vrouw en een medewerker van een adoptiebureau, op zoek naar zijn biologische ouders (Alan Alda en Lily Tomlin). In 1999 verscheen Three Kings, een komisch roofavontuur dat zich afspeelt in de nasleep van de Perzische Golfoorlog. De plot draait om vier Amerikaanse soldaten (George Clooney, Mark Wahlberg, Ice Cube en Spike Jonze) die hun post verlaten om gestolen Koeweitse goud te zoeken, maar uiteindelijk hun buit opofferen om een groep Irakese dissidenten te redden die ze op hun zoektocht ontmoeten. De film werd door critici geprezen om zijn stijlvolle en kinetische regie en zijn – naar mainstream Hollywood filmmaatstaven – venijnige anti-oorlog satire. Aangemoedigd door de lovende kritieken en de nieuwe invloed, maakte Russell vervolgens het eigenaardige I Heart Huckabees (2004), met Tomlin en Dustin Hoffman in de hoofdrollen als echtpaar-detectives die de existentiële crises van hun klanten oplossen.

Russell werd ongewenst berucht door berichten over zijn strijdlustige gedrag op de set met Clooney en Tomlin tijdens de opnames van respectievelijk Three Kings en I Heart Huckabees, wat sterk bijdroeg aan een periode van stilstand waarin hij zes jaar lang geen film kon afmaken. In die periode voltooide hij bijna Nailed, een politieke satire, maar hij werd gedwongen het project op te geven toen de financiering in een laat stadium van de productie niet rond kwam. (De film werd later voltooid zonder Russell, die de film had verstoten, en werd in 2015 uitgebracht onder de titel Accidental Love met de fictieve “Stephen Greene” als regisseur). Russells relatie met Wahlberg, ontstaan tijdens het maken van Three Kings en I Heart Huckabees, hielp hem aan de regie van het Wahlberg-vehikel The Fighter (2010), het verhaal van een bokser die traint voor zijn veronderstelde doorbraak; Amy Adams en Christian Bale speelden mee in de film. De film was een kassucces en werd genomineerd voor zeven Academy Awards, waaronder een nominatie voor beste regisseur voor Russell.

Hij volgde The Fighter op met Silver Linings Playbook (2012), een komedie-drama over een bipolaire man (Bradley Cooper) wiens leven verstrengeld raakt met dat van een neurotische weduwe (Jennifer Lawrence). De film leverde Russell zijn tweede Oscarnominatie op voor beste regisseur, evenals een voor beste scenario. Russell zette zijn neiging om vertrouwde acteurs te gebruiken voort toen hij vier van de hoofdrolspelers uit zijn vorige twee films – Bale, Adams, Cooper en Lawrence – castte voor de hoofdrollen in American Hustle (2013). De film, die losjes gebaseerd is op de Abscam-operatie van het Federal Bureau of Investigation eind jaren zeventig en begin jaren tachtig, won de Golden Globe Award voor beste film (komedie of musical) en werd genomineerd voor 10 Oscars. Russell zelf kreeg Academy Award-nominaties voor beste regisseur en beste originele scenario. Joy (2015), gebaseerd op een waargebeurd verhaal, speelde Lawrence als een alleenstaande moeder wier ondernemerstalenten haar en haar familie uit de armoede en in de meedogenloze zakenwereld stuwen. In de film was Robert De Niro te zien als Lawrence’s vader en Cooper als een zakenman die haar helpt.