The 50 greatest math rock albums of all time

In de late jaren 1980, een stelletje kinderen in de Midwest, geïnspireerd door de bloeiende indie rock beweging, pakte instrumenten en begon een nieuw type band. Ze namen de scruffy indie sound en voegden hun eigen touch toe: oneven maatsoorten, dissonante structuren, en onregelmatig stoppen en starten. De basis voor math rock was gelegd.

Sommigen waren geïnspireerd door progressieve rock stalwarts als King Crimson en Yes, anderen wilden gewoon iets nieuws en cools proberen. De meeste bands begonnen op te nemen bij Electric Audio in Chicago, onder toezicht van een nerdy maar brommerige audio-ingenieur, columnist, en bassist genaamd Steve Albini.

Het was meer dan dertig jaar geleden dat bands als Slint, Bastro, Bitch Magnet, Breadwinner en Don Caballero de wielen begonnen te draaien. Vandaag de dag neemt math rock nog vreemdere vormen aan: snel vingertikken, wild hoekige gitaarfrasen en een overvloed aan gitaarpedalen en digitale effecten.

Natuurlijk kun je Wikipedia raadplegen en over dit alles meer te weten komen. U kunt lezen onze onverkorte math rock geschiedenis serie, of onze artikelen over de math rock instrument steunpilaren zoals telecasters en pedalen. Maar wat hier echt ontbreekt is een spoedcursus over de essentiële platen van dit niche maar overweldigende genre – een ‘who’s who’ van math rock.

Een paar maanden geleden hielden we een lezerspoll over de essentiële math rock albums. Dit artikel is het resultaat van die poll. We waren allemaal erg blij met hoe de lezers stemden en, hoewel we graag hadden gezien dat een aantal andere mooie albums de cut hadden gehaald, is dit echt een solide lijst die de volledige math rock tijdlijn overspant. Dus genoeg van deze onzin, laten we het doen …

Cleft – BOSH! (2014)

Niemand heeft de energie geëvenaard die gitarist Dan Wild-Beesley en drummer John Simm op het podium uitstraalden, de acrobatiek die twee muzikanten met hun instrumenten kunnen uitvoeren. BOSH! is het voorbeeldige math rock album dat Dan en John’s boeiende instrumentale spel liet zien, hun vermogen om elkaars muzikale kunstjes aan te passen en aan te vullen en, bovenal, om math rock riffs uit te snijden die zowel knoestig als stuiterend waren. NH

Three Trapped Tigers – Route One or Die (2011)

Route One Or Die biedt een aantal van de mooiste muzikale passages in de undergroundmuziek. Het biedt ook enkele van de meest lelijke. Gewapend met een indrukwekkend arsenaal aan digitale speeltjes kanaliseert Three Trapped Tigers’ acid jazz, heavy metal en EDM in hun debuutnummer. De drie leden, elk professioneel opgeleid, brachten een sterke maturiteit in dit losse en vaak grillige genre. NH

And So I Watch You From Afar – Gangs (2011)

Instrumentaal rockkwartet ASIWYFA is altijd een band geweest die grossiert in grootsheid – lange, epische songs; een algehele monolithisch-heid, of het nu door vlammende enormiteit of krachtige delicatesse is; ambities richting concept. Wat geweldig is aan Gangs is de manier waarop die dingen gecontroleerd aanvoelen, opgetuigd, strak en precies gevormd tot een fenomenaal effectief math rock album, even krachtig in zijn meedogenloze spervuur van bliksemschichten riffs als in zijn meer beschouwende momenten. Albums die aanvoelen als bands die een visie verwezenlijken zijn meestal heel speciaal en dit album lijkt zeker in die categorie te vallen. JL

June of 44 – Engine Takes To The Water (1995)

25 jaar na de release klinkt Engine Takes to the Water nog steeds ver vooruit op zijn tijd en waar de hedendaagse rock zich momenteel bevindt. De muziek is stemmig, de nummers zijn donker, de teksten zijn aangrijpend en catharsisch, en het is allemaal verpakt op plaat door een band die niet alleen zichzelf ontdekt, maar die ook een nieuwe richting ontdekt voor experimentele en mathy muziek. June of 44 neemt een aantal duidelijke hints en aanwijzingen van Slint, maar de band klinkt als de rechtmatige erfgenaam in het oppakken van de mantel van donkere, stemmige, interne perspectief math rock en June of 44 uiteindelijk iets unieks en anders te creëren in plaats van het herscheppen van een geluid dat kwam voor hen. De band klinkt als een collectief dat al jaren samenspeelt, maar Engine Takes to the Water was hun debuutalbum dat werd geschreven en opgenomen in de begindagen van de band. Dit voorbeeldige math rock album klinkt als wat er gebeurt als een band in staat is om de bliksem in een fles te vangen. WC

Three Trapped Tigers – Silent Earthling (2016)

Three Trapped Tigers’ tweede LP, Silent Earthling, bezuinigt wat op de manische dichtheid van veel van hun eerdere materiaal, voor een ruimtelijk geluid dat hun meesterschap van hooks en sfeer benadrukt. Niet dat chaos en noise helemaal niet aan bod komen, vaak sudderend onder de oppervlakte of op de een of andere manier verweven in het weefsel van de titanium melodieën van de band. Alles bij elkaar heeft Silent Earthling gewoon een heel bevredigend gevoel van grootsheid en heelheid, stellair als een vernieuwend kunstwerk maar volgestouwd met vette synths, massieve melodieën en dikke soundscapes. JL

Sleeping People – Growing (2007)

Sleeping People’s tweede werk Growing is een bedachtzame verkenning van gelaagde en texturale arrangementen, strakke prog riffs tegen een achtergrond van dynamische rock energie, machinetaal met een menselijk hart. Afwisselend tussen intellectueel en visceraal, minimaal en met veel hooks en expansief, nemen de favorieten uit San Diego compositorische risico’s en duiken ze met gemak in innovatieve onmetelijkheid. Growing mengt elementen van math, post-rock, minimalisme en improvisatie en bewandelt het koord van gespannen spanning en elastische ruimte. De in elkaar grijpende gitaar van Joileah Maddock op “James Spader” weerstaat en weerstaat de suizende onderstroom van Kenseth Thibideau’s bas. “Mouth Breeder” dreunt en zoemt, staccato ritmes en melodieuze, gearticuleerde gitaar- en baslijnen, opbouwend van controle naar zorgvuldig gesuggereerde wanorde. Growing is instrumentaal met uitzondering van het laatste nummer ” People Staying Awake” met gastvocalen van Pinback’s Rob Crow, dat verrukt zweeft en valt. Een uniek math rock album. KG

Owls – S/T (2001)

Al bijna 30 jaar werken Tim Kinsella en gitarist Victor Villareal samen aan talloze projecten. Het duo zal altijd bekend blijven voor Cap’N’Jazz, de emo-band die met recht de ‘game-changer’ genoemd kan worden. Maar het was in Owls dat Villareal echt zijn vingers kon laten spreken, door de gonzende gitaarlijnen in elkaar te zetten die relevant zijn voor het geluid van de band. Hun titelloze debuut legt echt de basis: Villareal’s handelsmerk frasen worden aangevuld door Kinsella’s schorre, altijd flippende vocalen. Dit is een math rock/emo traktatie. NH

Floral – Floral (2014)

In 2014 veranderde Nate Sherman, het meesterbrein van het Californische duo Floral, snel van een slaapkamermuzikant in een mathrockster. Floral’s debuut EP toonde Sherman op zijn meest behendig; de snelheid en het bereik van zijn gitaartikken benadrukken de atletische aard van math rock muziek. De Floral EP is een openhartige math-rock release, de onverbloemde focus op verwennerij heeft Floral een liga van onder de indruk zijnde fans opgeleverd. NH

Enemies – We’ve Been Talking (2010)

De Ierse mathrockband Enemies heeft een spectaculair oeuvre aan instrumentale platen op hun naam staan, maar niets kan tippen aan het zachtjes stuiterende en koel bruisende gevoel van hun debuut We’ve Been Talking. Het is een album dat kan worden bevredigd als punchy achtergrond muzak, maar ook ademt textuur pithiness als men de moeite neemt om dieper te graven. Het is geen wonder dat de Ierse pers er zo enthousiast over was, geen wonder dat dit verbluffende math rock album de band een toegewijde Japanse fanbasis opleverde, geen wonder dat het hen op een pad zette naar betere oorden… NH

The Dillinger Escape Plan – Calculating Infinity (1998)

Veel mathrockers maakten hun eerste uitstapje in het genre via de ietwat kiertrap van The Dillinger Escape Plan’s cultsensatie Calculating Infinity, een van de moeilijkste en verbijsterendste luisterervaringen in de geschiedenis van de heavy muziek. De band bracht drie sleutelelementen samen: de sonische agressie van hardcore punk, de metrische vloeibaarheid van jazz, en het spel-veranderende ingrediënt: extreme snelheid. Dit brouwsel is sindsdien het handelsmerk geworden van The Dillinger Escape Plan, en de gouden standaard voor het mathcore genre. De naam ‘Calculating Infinity’ impliceert dat de band zich stilzwijgend bewust was van wat ze ritmisch (of aritmisch) wilden bereiken. Meer dan twintig jaar later blijft het een uitputtende taak om tracks als ‘Destro’s Secret’ en ‘Sugar Coated Sour’ volledig uit elkaar te plukken. NH

Tera Melos – X’ed Out (2013)

California math rock weirdos Tera Melos’ tweede uitstapje naar poppier territorium, de schoonheid van X’ed Out ligt in hoe, ondanks het feit dat hun nummers zijn teruggebracht van explosieve, lineaire, 12 minuten durende oefeningen in gecontroleerde chaos tot “conventionelere” tracks van 3 minuten, op de een of andere manier niets van de glorieuze, inventieve vreemdheid van de eerste is opgeofferd in het proces. Tussen Nick Reinhardt’s bizarre teksten en technicolor gitaarwerk en John Clardy’s waanzinnige drumwerk, is er nog steeds een overvloed aan rariteiten en eigenaardigheden; het is gewoon dat Nick’s gitaar hier hooks blèrt en Clardy’s drums de coupletten en refreinen aansturen. Een briljant, creatief en aanstekelijk album. JL

Tangled Hair – We Do What We Can (2018)

Stel je voor dat je een warme kop thee drinkt, bij het raam zit, in een dikke, behaaglijke trui, kijkend naar een of andere grimmige storm buiten – dit is hoe We Do What We Can je oren laat voelen. Gitaren glinsteren, allemaal gewichtloze twinkelende melodieën, drums sprankelen en skitteren, Alan Welsh’s stem croont zachtjes over nostalgie en voorbije liefde. Er is kracht, wanneer nodig, maar nooit overdaad. Slim, elegant en ontroerend, Tangled Hair’s debuut LP, die verschijnt na zes jaar radiostilte, is een prachtig meesterwerk in mathematische pop. JL

Shellac – At Action Park (1994)

De invloed die Steve Albini heeft gehad op de ontwikkeling van math rock, zowel stilistisch als wat betreft de technische kant van het geluid van math rock platen, valt niet te ontkennen. Albini nam baanbrekende albums op van Slint, Don Caballero, Breadwinner, Dianogah, The Jesus Lizard, Owls, Bitch Magnet, Dazzling Killmen, Storm & Stress, en Craw om maar een paar van de belangrijke bands uit het genre te noemen waar hij mee gewerkt heeft. At Action Park is de debuut LP van Steve Albini, Todd Trainer, en Bob Weston als Shellac, het is geen verrassing dat dit album ook zijn stempel heeft gedrukt op de math rock. De muziek is beïnvloed door noise rock en hoekige Midwest post-hardcore, maar injecteert ook veel minimalisme in het spel en het schrijven van nummers. Shellac heeft zichzelf vaak een minimalistisch rocktrio genoemd, en At Action Park is daar een goed voorbeeld van. Todd Trainer en Bob Weston vormen als ritmesectie op deze plaat een hechte, goed functionerende eenheid die zich afzet tegen het schurende, piepende gitaarwerk en de onderbroken zang van Albini, die de weg vrijmaakte voor vocaal gedreven, hoekige, post-hardcore klinkende bands die gebruik maakten van oneven maatsoorten en ostinato ritmische patronen in de math rock wereld. Als math rock album laat At Action Park zien wat je kunt doen door minimalisme te mengen met hoekige ritmes en er dan nog plezier aan te beleven ook. WC

Polvo – Today’s Active Lifestyles (1993)

Polvo’s trademark slappe esthetiek en off-kilter instrumentaal spel werd voorbeeldig gemaakt in Today’s Active Lifestyles. Het kwartet uit Noord-Carolina schuwde precisie en popidealisme ten voordele van een geluid dat onhandig, schokkerig en onstuimig was, maar alles bij elkaar toch bevredigend. Van de eigenzinnige, slappe rockstijl van ‘Thermal Treasure’ en ‘Lazy Comet’ tot de sombere gitaar die ‘My Kimono’ draagt, is Today’s Active Lifestyles de schoolvoorbeelddefinitie van Polvo. een band die onbedoeld een math rock delicatesse maakte. NH

Blakfish – Champions (2009)

In de late jaren 2000 produceerde de Britse ‘weird rock’-scene een roodgloeiende reeks bands – Reuben, Tubelord, Hundred Reasons, Meet Me In St Louis, Biffy Clyro, Rolo Tomassi, om er maar een paar te noemen – maar geen enkele kon tippen aan de bitterheid of bijtende scherpte van Blakfish. Champions druipt van de zure teksten, buzz-saw riffs en een cynische blik op de bankiers, Simon Cowell en hipsters die bij Topshop kopen. Tussen de disharmonische riffs en wrok door trekt Blakfish zich echter net genoeg terug om een straaltje licht door te laten met ontegenzeggelijk mooie vocale harmonieën en gitaarnoodles – voordat de wolken weer dichtslaan en de storm verdergaat. NWB

Hella – Tripper (2011)

Tripper was een vloedgolf van hete riffs en mystieke mayhem, en wordt vaak aangehaald als een van Hella’s meest uitdagende head trips. De 2011 full length markeerde de terugkeer van gitarist Spencer Seims en drummer Zach Hill van een vijf jaar durende onderbreking, opnieuw werkend als een twee stuk, na het experimenteren met extra personeel op There is No 666 in Outer Space en Church Gone Wild / Chirpin Hard. MW

Meet Me In St Louis – Variations On Swing (2007)

In slechts drie jaar van activiteit, Meet Me In St Louis liet een erfenis en een heleboel fervente volgelingen. Hun eerste en laatste album Variations On Swing biedt delicaat drumwerk met een afwijkende en overweldigende snelheid, prachtige arpeggio’s, emotionele expressies en gierende vocalen. Elk nummer op Variations On Swing, waarvan de titels verwijzen naar een beroemde film, zijn prachtige collages van post-hardcore, met zachte harmonieën die uitbarsten in plotselinge driftbuien. Het is een grillig meesterwerk dat we kwalificeren als een math rock album, of ze zich daar nu bewust van zijn of niet. TY

Dilute – Grape Blueprints Pour Spinach Olive Grape (2001)

Op het eerste gezicht leek het debuut van Dilute een koddige aangelegenheid. Maar de sombere aard van Grape Blueprints Pour Spinach Olive Grape bereikte een ongewone paradox, het rijke geluid riep het gevoel van leegte op. Met hun trage percussie, krakende zang, en door elkaar lopende chimerende gitaarlijnen, creëerde Dilute een traag wervelende melancholie, en liet het luisteraars introspecteren over de troebelere elementen van het leven. NH

Yowie – Cryptooology (2004)

Een van de meest, zo niet het meest, technisch krankzinnige album op deze lijst. De agressie van Yowie zit hem niet in de met palmblazers gesmoorde gitaren of het grommen van de keel, maar in de misselijkmakende structuren. Cryptooology is hun magnum opus, een feest van gelijke delen schoonheid en horror. Als een math rock album, is het net zo verwarrend en verward als de naam insinueert. NH

The Bulletproof Tiger – You Wanna Kiss About It? (2011)

Het uitgestorven kwartet uit Toronto, Canada zette destijds een mijlpaal in de hedendaagse math-rockscene. Vooral You Wanna Kiss About It? zorgde ervoor dat veel liefhebbers van vreemde-muziek zich in het genre stortten, vanwege de techniek, syncopen en ritmiek die het de luisteraar biedt. Het staat vol met warme, eerlijke, snelle songs, en alle vier de muzikanten laten horen hoe ze hun instrument beheersen.
Wie heeft er niet geprobeerd om door de gitaarriffs of de percussie van ‘Everything Popular is Wrong’ heen te spelen? We hopen allemaal dat we in de toekomst meer TBT kunnen krijgen, maar laten we voor nu een duik nemen in een diepe zee van nostalgie. IM

Drive Like Jehu – Yank Crime (1994)

Perfecte tijd om deze klassieker te herbekijken, in het tijdperk van een nieuwe plaag. Drive Like Jehu’s Yank Crime uit 1994 uit San Diego past in een ‘proto’ math rock album categorie, tussen noise-rock, post hardcore en emo. Frenetieke melodische hoekigheid omspant de rommelige/mathieke songstructuur, met verspreide ritmische verschuivingen die de basis leggen voor de alchemistische tint en schreeuw van John Reis en Rick Froberg’s verweven gekartelde gitaarlijnen. De hectische, zoemende feedback van “Here Come The Rome Plows” brengt een oudtestamentisch oproerig, dissonant lawaai. Visceral en energiek, “Do You Compute” kronkelt en snauwt. Froberg’s verwilderde kreten zweven er ijzig bovenuit, allemaal pure audio-aanvallen. Yank Crime verlost ons van het kwaad met een furieuze sonische catharsis. KG

Adebisi Shank – This Is The Second Album Of A Band Called Adebisi Shank (2010)

Een onbekende figuur loopt een kamer binnen en begint langzaam en vervolgens manisch te stampen op een gigantische vloerpiano. Dit is, ogenschijnlijk, het beeld dat Adebisi Shank schetst in de opener van hun tweede album, het toepasselijk getitelde This Is The Second Album Of A Band Called Adebisi Shank. Wat volgt kan alleen maar omschreven worden als instrumentale fratsen. Een spervuur van toetsen, synths, pedalen en software verminkt Adebisi’s geluid tot een carnavalesk fiasco, een uitbundige en ongegeneerde vreemde eend in de bijt. NH

Totorro – Home Alone (2014)

Home Alone is een absolute verrukking van een mathrockalbum, dat moet voor mijn gevoel voorop gesteld worden. Het is een muzikale glimlach. Totorro’s eigen warme en herkenbare unieke gevoel voor melodie borrelt overal doorheen. Home Alone is een meester in mooie wiskunde; het songmateriaal is subtiel slim, scherp, inventief, terwijl het ook heel opwindend en gewoonweg prachtig is, en dat alles in een gezellig panorama van choppy maar stemmige gitaren, stevige bas, stuwende drums en af en toe wat spetterende groepszang. 10/10 ook voor het zijn van math rock zo plezierig zowel je grootouders en John Niblock zou waarschijnlijk graag (waarschijnlijk). JL

And So I Watch You From Afar – And So I Watch You From Afar (2009)

In januari 2009 landde er een monster op de kusten van de mathrock – een enorme, stampende kolos die bossen en steden onder zijn voeten verpletterde. Met een mix van post-rock, math rock en intense grooves sloeg het viertal uit Belfast met zijn debuutalbum een vuist door de muur van het genre. Hoewel ASIWYFA op hun latere albums instrumentale en muzikale grenzen zou gaan verleggen, is hun debuut een rauw, ongeëvenaard staaltje kracht. NWB

Town Portal – Chronopoly (2012)

Vele jaren geleden schoof mijn maat bij het Brighton-label Small Pond enthousiast dit album aan en riep: “Duuude, we proberen deze jongens te contracteren; check it out.” Binnen de eerste 10 seconden was ik verkocht. Met een aantal van hun beste grooves en sferen, met zowel nuance als kracht, heeft Town Portal dit in een poel van muziekliefhebbers gedropt, wat een rimpelend effect over de genres heen heeft veroorzaakt. Je kunt ze niet zomaar aardig vinden na het spelen van dit steengoede math rock album: je zult geobsedeerd raken. TM