Evangelista Torricelli – een held van het vacuüm
De in 1608 in Italië, tijdens de Renaissance, geboren Torricelli zou belangrijke bijdragen leveren aan de wiskunde en de natuurkunde. Hij studeerde vanaf 1624 wiskunde in Pisa en schreef in 1632 aan de vooraanstaande Galileo ter ondersteuning van diens copernicaanse visie.
Torricelli’s werk was grotendeels onbekend tussen 1632 en 1641, toen Galileo naar verluidt een verhandeling van Torricelli over de baan van projectielen had ontvangen. In oktober 1641 zou Torricelli de uitnodiging van Galileo aanvaarden om hem te bezoeken en met hem samen te werken. Dit duurde echter slechts enkele maanden voordat Galileo in januari 1642 overleed. Torricelli zou hem daarna opvolgen als hoogleraar aan de universiteit van Pisa.
Van 1640 tot 1643 is opgetekend dat Gaspero Berti in Italië betrokken was bij empirische proeven met betrekking tot de stijghoogte van water in een sifon. Deze was door Galileo geschat op 18 braccia; ongeveer 11 meter. Het punt was dat het experiment in die tijd niet universeel overtuigend was wat betreft het verschaffen van een vacuüm. Algemeen wordt aangenomen dat de eerste met kwik gevulde glazen buis in 1643 werd uitgevonden door Torricelli, die bekend werd als Torricelli’s kwikbarometer. Hij produceerde een vacuüm door een glazen buis met kwik te vullen, deze om te keren en vervolgens het open uiteinde onder te dompelen in een vat met kwik. Dit werd in feite de eerste barometer (met een hoogte van ~760 mm kwik, 760 mmHg) en is een configuratie die vandaag de dag nog steeds wordt gebruikt voor absolute drukmetingen.
Torricelliaanse vacuümbuis. Bron: Hmolpedia
Verder werk van Torricelli omvatte zijn geschriften over Rectilineaire beweging, geometrie en trajectoriën, alsmede ‘de wet van Torricelli’ voor de snelheid van een vloeistof die uit een opening stroomt (een voorloper van de wet van Bernoulli). Hij erkende ook dat wind wordt veroorzaakt door twee luchtgebieden met een verschillende temperatuur en dichtheid.
Torricelli stierf in 1647 in Florence en de eenheid van druk 1mmHg werd 1 Torr genoemd, ter ere van hem.