Sawtelle Japantown: A return to one’s roots?

SAWTELLE, KALIFORNIA – Dzielnica Sawtelle w Los Angeles może na pierwszy rzut oka wydawać się nieco kiczowata dla przybyszów z Japonii.

Tandetne szyldy reklamują panazjatyckie restauracje, a podczas gdy niektórzy mieszkańcy Los Angeles nadal odnoszą się do tej dzielnicy z przydomkiem „Mała Osaka”, wygląda ona mniej jak drugie miasto Japonii niż jak mekka dla zatwardziałych fanów herbaty z tapioki.

Skrobiąc pod powierzchnią, Sawtelle oferuje fascynujący wgląd w doświadczenia Nikkei.

Od pierwszej fali japońskich rolników-ogrodników, poprzez internowanie w czasie II Wojny Światowej, aż do obecnego wcielenia jako tętniącej życiem dzielnicy ramen, ewolucja dzielnicy odzwierciedla niezwykłe przeciwności, które pokonali imigranci.

Tight-knit community

Oprócz placówek handlowych, Sawtelle jest również domem dla West Los Angeles Buddhist Temple, kościoła metodystycznego założonego przez japońskich imigrantów i Japanese Institute of Sawtelle, który oferuje programy w judo, kendo i języku japońskim.

Sandy Toshiyuki, 64, urodziła się i wychowała w Sawtelle. Ojciec Toshiyuki był farmaceutą, który posiadał aptekę na Sawtelle Boulevard przez ponad pół wieku.

„(Sawtelle) była bardzo zwartą społecznością,” mówi Toshiyuki. „To był mój teren. Znaliśmy wszystkich. Najlepsze było to, że wiedziałeś, kim jesteś: Nie byłeś Japończykiem, nie byłeś Amerykaninem – byłeś w 100 procentach Japońsko-Amerykański. Oczywiście zostałeś wychowany w japońskich wartościach przez swoich rodziców, którzy byli potomstwem imigrantów.”

Kenji Osugi, 68, jest instruktorem judo, który mieszka w okolicy od 9 roku życia. W 1960 roku Osugi zaczął ćwiczyć sztuki walki w Japońskim Instytucie Sawtelle, gdzie teraz uczy. Choć opisuje swoje dzieciństwo jako „tygiel”, szczycący się rasowo zróżnicowaną mieszanką przyjaciół, twierdzi, że ma silne poczucie tożsamości etnicznej.

„Rodziny Nikkei, które były rolnikami, którzy tu mieszkali, kładły nacisk na japońskie sztuki, takie jak taniec, kendo, karate i judo”, mówi Osugi. „Nauczali o kulturze Japonii. Ponieważ było tu tak wielu Japończyków, zbierali się oni wokół centrów społecznych, takich jak Świątynia Buddyjska w Zachodnim Los Angeles. W pewnym momencie na tym obszarze działało blisko 300 różnych dojo.”

Potworne początki

Pierwsza fala japońskich imigrantów do Stanów Zjednoczonych pojawiła się po Restauracji Meiji w 1868 roku, która przyniosła upadek rolnictwa i reformę społeczną. Wielu Japończyków opuściło swoją ojczyznę, aby wypełnić niedobór robotników na Pacyfiku, który został wywołany przez Chinese Exclusion Act z 1882 roku, który wprowadził moratorium na imigrację zarobkową z Chin.

Wielu japońskich imigrantów, którzy przenieśli się do Kalifornii, osiedliło się w dzielnicy Sawtelle.

„Nie mogli kupić w innych obszarach, takich jak w pobliżu UCLA, Bel Air, Brentwood lub Pacific Palisades”, mówi historyk Jack Fujimoto, 89. „To wszystko było 'terytorium białego człowieka’. … Byłeś persona non grata dla białego człowieka.”

Etniczne enklawy powstały w mniej pożądanych dzielnicach, które zazwyczaj znajdowały się w pobliżu obszarów przemysłowych. Ci nowi japońscy imigranci często zostawali rolnikami, pracując na polach selera i fasoli. Pracowali również w szkółkach roślin, a do 1941 roku w okolicy powstało 26 centrów ogrodniczych.

Kalifornijskie prawo o ziemi cudzoziemców z 1913 roku zabraniało cudzoziemcom niekwalifikującym się do obywatelstwa – głównie japońskim imigrantom w pierwszym pokoleniu – kupowania ziemi. Wielu imigrantów próbowało obejść to prawo kupując ziemię na nazwiska swoich urodzonych w Ameryce dzieci lub przez pośredników.

Jednakże imigranci nie byli w stanie uzyskać pożyczek bankowych, co zmusiło społeczności Nikkei do stworzenia systemu kredytowego zwanego tanomoshi (rodzaj stowarzyszenia kredytowego), który Fujimoto opisuje jako „sposób biedaków na tworzenie kapitału poprzez wymuszone oszczędności.”

Używając tych kredytów, imigranci mogli dokonać przedpłaty na nieruchomość i spłacić kredyty hipoteczne, co ostatecznie pomogło stworzyć unikalnie japońską społeczność.

Po zbombardowaniu Pearl Harbor przez Japonię w 1941 roku, prezydent Franklin Roosevelt wydał Rozporządzenie Wykonawcze 9066, które zmusiło każdego, kto miał japońskie pochodzenie na Zachodnim Wybrzeżu, do udania się do kilku wyznaczonych obozów internowania w odległych miejscach, takich jak Manzanar i Tule Lake.

Ponad 110 000 osób zostało osadzonych w obozie, mimo że nie popełnili żadnego przestępstwa i nie mieli twardych dowodów na poparcie podejrzeń, że stanowili zagrożenie dla bezpieczeństwa. Wielu z nich było imigrantami w drugim pokoleniu.

Wielu Nikkei, którzy zostali osadzeni w obozach internowania zachowało swoje doświadczenia dla siebie z powodu traumy, wstydu i filozofii wytrwałości.

„To był czas, o którym woleliby zapomnieć”, mówi Toshiyuki. „To było haniebne, że traktowano ich jak szpiegów. To było tak obce dla większości z tych ludzi – wszystko, co znali, to Ameryka.”

Zielone kciuki

Podczas gdy wielu japońskich imigrantów przeniosło się po wojnie do innych miast w Stanach Zjednoczonych, mała, ale dobrze prosperująca społeczność odbudowała swoje życie w Sawtelle w ciągu kolejnych dwóch dekad.

W latach bezpośrednio po wojnie wielu z nich powróciło, aby zamieszkać w jednym z wielu pensjonatów, które zostały zbudowane w Sawtelle.

„Myślę, że jedną z rzeczy, które naprawdę pomogły w rozwoju (dzielnicy) były pensjonaty,” mówi Fujimoto. „Ludzie pomagali sobie nawzajem.”

Nie tylko pensjonaty dały imigrantom miejsce do wymiany informacji, które były pomocne w codziennym życiu (na przykład polecane miejsca, gdzie ogrodnicy mogą kupić kosiarki do trawy), ale także stały się nieodłączną częścią społeczności.

„Doradztwo było ważne, stowarzyszenie kredytowe było ważne, znalezienie kobiety lub mężczyzny było ważne”, mówi Fujimoto. „Wszystkie te rzeczy miały miejsce w pensjonatach.”

Przez pewien czas szkółki roślin kwitły, a obszar zachodniego LA szybko stał się znany jako „dzielnica ogrodów.”

Jedną z takich placówek jest Hashimoto Nursery, która została założona w 1927 roku. Jest to jedna z trzech japońskich szkółek roślin, które nadal istnieją w tej okolicy i od tego czasu rozrosła się do trzypokoleniowej firmy rodzinnej. Ta bujna oaza jest gęsta od roślin. Palma – jeden z najbardziej rozpoznawalnych obrazów Los Angeles – siedzi z przodu, podczas gdy sukulenty, orchidee, rośliny jadalne i wszelkiego rodzaju rośliny doniczkowe są upchane z tyłu.

Yotaro Joe Hashimoto, który wyemigrował do Stanów Zjednoczonych z prefektury Fukushima, jest współwłaścicielem szkółki wraz ze swoimi dwiema siostrami.

W przeciwieństwie do wielu Nikkei, którzy zostali zmuszeni do sprzedaży swoich nieruchomości za upokarzające sumy przed przymusowym przeniesieniem do obozów internowania, Hashimoto mówi, że mieli szczęście mieć zaufanego przyjaciela rodziny, który opiekował się żłobkiem podczas gdy oni byli uwięzieni.

Kiedy rodzina Hashimoto została uwolniona z obozu internowania, biznes rozkwitł.

„W latach powojennych nieruchomości przeżywały boom, a ludzie stali się bogaci”, mówi Hashimoto. „W pobliżu są bogate obszary – Beverly Hills, Bel Air i Santa Monica – i oni kupowali od nas.”

Wielu Nikkei zostało wykwalifikowanymi ogrodnikami krajobrazu i nawet dzisiaj wiele domów w Sawtelle ma nieskazitelnie wypielęgnowane japońskie ogrody przed domami, dziedzictwo tych zielonych mieszkańców.

W miarę jak imigranci zdobywali lepsze wykształcenie, coraz mniej osób chciało pracować w sektorze ogrodniczym.

„Stopniowo Meksykanie, których zatrudniali Japończycy, przejmowali pracę”, mówi Hashimoto. „Teraz wszyscy nasi pracownicy są Meksykanami, ani jeden nie jest Japończykiem. Trudno jest znaleźć następców.”

Hashimoto przyznaje, że nie jest pewien, czy jego szkółka ma przyszłość. Inni japońsko-amerykańscy mieszkańcy podzielają jego obawy.

„To trochę melancholijne, ponieważ Sawtelle było historycznie miejscem dla Japończyków”, mówi siostra Hashimoto, Chimie. „Teraz jest mniej społeczności.”

Ramenowa rewolucja

W ostatnich latach dzielnica była świadkiem rozwoju innej inspirowanej Japonią dziedziny: makaronu.

Tsujita, popularna franczyza tsukemen z Tokio, otworzyła swój pierwszy oddział w Sawtelle w 2011 roku.

Yuino Kumamoto, przedstawiciel PR dla Tsujita, mówi, że początkowi klienci byli „pod dużym wrażeniem, a potem byli od tego uzależnieni – jak od narkotyku.”

„Oni z kolei przyprowadzili więcej klientów”, mówi Kumamoto. „Myślę, że Amerykanom się to spodobało.”

Wpływowy krytyk kulinarny Jonathan Gold opisał Tsujitę jako „zmieniające życie, dobre” w artykule w LA Weekly w roku jej otwarcia.

Kumamoto mówi, że pozytywne recenzje w mediach i na Yelp.com odegrały kluczową rolę w stworzeniu zainteresowania restauracją. Ona wierzy – nieco zaskakująco – że zatłoczenie ruchu spowodowane przez klientów Tsujita nawet zmusił miasto do zainstalowania zestawu sygnałów na Sawtelle Boulevard.

Tsujita od tego czasu otworzył drugi punkt, który specjalizuje się w tonkotsu ramen, Sushi Tsujita i tantanmen eatery nazwie Killer Noodle, z planami otwarcia sklepu miso ramen. Inne lokale z ramenem poszły za tym przykładem: Dziewięć restauracji ramen działa w Sawtelle, z ponad 15 w większym obszarze zachodniego LA.

Podczas gdy te placówki wprowadziły autentyczne japońskie jedzenie do amerykańskich podniebień, boom na ramen spowodował inne zmiany w tym obszarze. Zachodnia okolica LA stała się coraz bardziej panazjatycka, a mieszkańcy zróżnicowani rasowo – trend ten jest postrzegany pozytywnie.

Jednakże niektórzy krytykowali nowe firmy w okolicy za brak zaangażowania w lokalną społeczność imigrantów. Twierdzą oni, że wielopoziomowe projekty mieszkaniowe i generyczne sklepy sieciowe uzurpują sobie prawo do tradycyjnych mniejszych sklepów, które optymalizują podstawową ideę „społeczności”.”

Zmiana nazwy

Obawiając się, że dzielnica straci swoją japońsko-amerykańską tożsamość, członkowie dzielnicy z powodzeniem złożyli petycję do Rady Miasta Los Angeles, aby w 2015 r. zmienić oficjalną nazwę dzielnicy na „Sawtelle Japantown”.

Siedemdziesięcioośmioletni Ted Tanaka, którego ojciec był jednym z 10 oryginalnych współzałożycieli Świątyni Buddyjskiej Zachodniego Los Angeles, został zmuszony do pobytu w obozie dla internowanych w wieku od 2 do 5 lat.

Takie obawy nie są bezpodstawne. Przed II Wojną Światową, w stanie Kalifornia istniało ponad 40 Japantowns. Spośród nich pozostała tylko garstka, w tym te w San Jose (którego oficjalna strona internetowa nazywa Japantown „zagrożonym gatunkiem”), San Francisco i „Little Tokyo” w centrum Los Angeles. Pozostałe – na przykład Sacramento Japantown – zniknęły, ulegając publicznej przebudowie, odnowie miejskiej i gentryfikacji.

Nikkei miejscowi, którzy walczą o zachowanie tożsamości kulturowej Sawtelle Japantown, patrzą na jedną z bardziej znanych postaci społeczności: Eric Nakamura, właściciel sklepu z popkulturą Giant Robot.

Indeed, Toshiyuki posuwa się tak daleko, że opisuje Nakamurę jako będącego „jedyną nadzieją dzielnicy.”

Fujimoto zgadza się.

„Naprawdę patrzę na Erica Nakamurę, aby dostarczyć wizję tego, czym Sawtelle Nikkei i dzisiejsze Japantown może być,” mówi Fujimoto. „Jego pokolenie będzie musiało walczyć z wielkimi budynkami, 'mansionization’ (okolicy) i tak dalej. Za moich czasów liczyło się tylko to, że Japończycy mogli tu mieszkać w getcie.”

Spuścizna Giganta Robota

Nakamura, lat 48, jest również właścicielem GR2, muzeum, które mieści się na Sawtelle Boulevard. Sklep Giant Robot jest przepełniony zinami, komiksami, koszulkami i czapkami, a także szpilkami i towarami dla postaci, podczas gdy muzeum po drugiej stronie drogi zawiera (ale nie jest ograniczone do) spis azjatyckich i azjatycko-amerykańskich artystów, takich jak David Choe, James Jean i Katsuya Terada.

Ojciec Nakamury był pracownikiem stacji benzynowej, który poznał swoją przyszłą żonę w sąsiedztwie. Urodzony i wychowany w tej okolicy Nakamura chodził do Świątyni Buddyjskiej w Zachodnim Los Angeles, szkoły języka japońskiego i uczestniczył w japońsko-amerykańskiej lidze baseballowej.

Przywołuje swoją miłość do robotów i japońskiej popkultury jako przedłużenie jego dziecięcych wizyt w Yamaguchi, nieistniejącym sklepie ogólnym przy Sawtelle Boulevard, który sprzedawał importowane zabawki, takie jak figurki z superstopu i miękkiego winylu, a także zabawki potworów kaijū.

Giant Robot, który rozpoczął działalność jako monochromatyczny, kserowany zine w 1994 roku, ostatecznie przekształcił się w udany magazyn, sklep i galerię.

Wcześniejsze wywiady w publikacji obejmowały japoński zespół noise the Boredoms, zapaśnika sumo Sentoryu Henri, którego ojciec jest Afroamerykaninem, oraz artystów Takashi Murakami i Yoshitomo Nara w 2000 roku.

W tym czasie, Nakamura mówi, „artyści byli bardzo podziemni w Japonii.”

Choć wiele aspektów japońskiej popkultury stało się od tego czasu głównym nurtem w Stanach Zjednoczonych, Nakamura mówi, że było bardzo mało uznania dla kultury azjatyckiej lub azjatycko-amerykańskiej, kiedy po raz pierwszy zaczął.

Pomimo że wielu młodszych Japończyków-amerykanów opuściło Sawtelle, Nakamura pozostał i jest emocjonalnie zaangażowany w jej przyszłość. Pomimo korzeni w punku, którego etos Nakamura określa jako „antyestablishmentowy”, jest on obecnie wiceprzewodniczącym Rady Dzielnicy Sawtelle w Zachodnim Los Angeles. Nakamura uważa, że Giant Robot to nie tylko biznes, ale także centrum społeczności z rasowo zróżnicowaną bazą fanów „geeków.”

GR2 oferuje darmowe występy komediowe i regularne wieczory gier wideo, a podczas letnich obchodów o-Bon wystawia prace japońskiego lub japońsko-amerykańskiego artysty, aby promować ruch w świątyni.

Nakamura przyznaje, że Sawtelle doświadcza bezprecedensowej gentryfikacji i jest „jednym z najgorętszych miejsc do życia.” Mówi, że jego własna nieruchomość mieszkalna jest warta szacunkowo 1,3 miliona dolarów, ale dodaje, że jest „szczerze mówiąc warta buldożingu.”

„Kiedy odejdziesz, nie możesz wrócić”, mówi. „Może to jest ich dom rodzinny, a potem biorą ślub, przenoszą się, zaczynają nowe życie i jest zbyt drogo, aby ponownie znaleźć dom w tej okolicy.”

Jednak Nakamura wyraża nadzieję na przyszłość – aczkolwiek z pewnym zastrzeżeniem.

„Chciałbym, aby było tam trochę więcej handlu detalicznego”, mówi. „To wszystko są restauracje i mam nadzieję, że zachowają swoją azjatyckość”.

„Wszystko jest bardzo korporacyjne. Chciałbym, żeby była tam izakaya (tradycyjny japoński pub), która ma 50 lat – ten rodzaj shibui (old school) vibe – ale tracimy cały ten oryginalny urok. Tutaj wszystko jest w pośpiechu, jesz i wychodzisz. Izakaya to społeczność i możesz tam być godzinami.”

Fujimoto uznaje, że podobnie jak baza fanów Giant Robot, przyszła społeczność Sawtelle nie będzie definiowana przez „Nikkei i Nikkei, ale bardziej o etnicznej inkluzywności.”

Fujimoto ostatecznie wierzy, że Sawtelle będzie służyć jako rodzaj furusato (rodzinnej) dzielnicy dla Japończyków w Kalifornii. Japońscy Amerykanie, rozproszeni po całym obszarze Los Angeles, mają coraz mniej okazji do ponownego połączenia się ze swoimi kulturowymi korzeniami. Dzielnice takie jak Sawtelle zapewniają Japończykom z różnych środowisk miejsce, w którym mogą się spotkać, aby świętować swoje dziedzictwo.

„Takie spotkania utrzymują nas w więzi”, mówi Fujimoto.

.