Abortus is nu voor het eerst legaal in het hele Verenigd Koninkrijk, na een wetswijziging in Noord-Ierland.
Dus, wat zijn de wetten op abortus, hoeveel worden er uitgevoerd en hoe verhouden ze zich tot die van andere landen?
Wat gebeurt er met de abortuswetgeving in Noord-Ierland?
Abortus werd in Noord-Ierland op maandag 21 oktober om middernacht gedecriminaliseerd.
Dat komt omdat parlementsleden in Londen stemden voor wetgeving die vereist dat de abortuswetten worden gewijzigd – tenzij de Noord-Ierse uitvoerende macht met machtsdeling tegen die tijd was hersteld.
De Noord-Ierse Assemblee werd voor het eerst teruggeroepen sinds deze in 2017 werd opgeschort, in een poging om de abortuswetswijzigingen te stoppen, maar de beweging mislukte.
De Britse regering publiceerde richtlijnen voor abortuswetten in Noord-Ierland voor de periode tussen 22 oktober en 31 maart 2020.
Tijdens deze periode zullen geen strafrechtelijke vervolging worden ingesteld tegen vrouwen die een abortus laten uitvoeren of tegen gezondheidswerkers die abortussen uitvoeren en daarbij helpen.
Vrouwen die vanuit Noord-Ierland naar elders reizen voor een abortus, krijgen hun reis- en verblijfkosten vergoed.
Sommige abortussen, wanneer er sprake is van een “fatale of ernstige foetale anomalie”, kunnen ook in deze periode in Noord-Ierland worden uitgevoerd.
Een openbare raadpleging over de voorgestelde wetten voor Noord-Ierland na 31 maart gaat rond 22 oktober van start.
Vanaf april aanstaande zullen medische abortussen ook op twee ziekenhuislocaties in Noord-Ierland worden aangeboden.
Hoe is de wet in Noord-Ierland veranderd?
Abortussen waren voorheen in Noord-Ierland alleen toegestaan als:
- het leven van een vrouw in gevaar was
- er gevaar bestond voor blijvende en ernstige schade aan haar geestelijke of lichamelijke gezondheid
Een wet uit 1861 maakte het een strafbaar feit om een miskraam te bewerkstelligen. In 1945 werd een uitzondering toegevoegd om te bepalen dat abortus kon worden toegestaan om het leven van de moeder te behouden.
Maar verkrachting, incest of diagnoses van een fatale foetale afwijking – waarbij medici denken dat de baby voor, tijdens of kort na de geboorte zal sterven – waren geen reden voor een legale abortus.
De abortuswet van Noord-Ierland werd voor het Hooggerechtshof aangevochten door Sarah Ewart. Zij kreeg in 2013 te horen dat ze geen legale abortus kon laten uitvoeren, ook al zei de arts dat haar foetus buiten de baarmoeder niet zou overleven.
Ze reisde naar Engeland voor een abortus en sprak over het trauma en de kosten die deze “vreselijke ervaring” voor haar had betekend.
- Abortus: NI wet ‘schendt mensenrechten’
- Abortuswet in Noord-Ierland gaat veranderen
- Abortusverbod in Georgia: Federale rechter blokkeert wetsvoorstel tijdelijk
In het Hooggerechtshof stelde mevrouw Keegan mevrouw Ewart in het gelijk.
Vrouwen uit Noord-Ierland konden al gratis abortussen ondergaan in Engeland, Schotland en Wales.
In 2018 reisden 1.053 af om de procedure in Engeland en Wales te ondergaan.
Wat is de abortuswet in Engeland, Schotland en Wales?
Afbrekingen kunnen plaatsvinden in de eerste 24 weken van de zwangerschap in Engeland, Schotland en Wales.
Echter, ze moeten worden goedgekeurd door twee artsen. Zij moeten het erover eens zijn dat het krijgen van de baby een groter risico zou vormen voor de lichamelijke of geestelijke gezondheid van de vrouw dan een zwangerschapsafbreking.
Aorties waren illegaal vóór de invoering van de Abortion Act van 1967, die aanvankelijk toestond dat ze tot 28 weken werden uitgevoerd. Dit werd in 1990 teruggebracht tot 24 weken.
Afbrekingen na 24 weken zijn alleen toegestaan als:
- het leven van de vrouw in gevaar is
- er sprake is van een ernstige foetale afwijking
- de vrouw gevaar loopt op ernstig lichamelijk en geestelijk letsel
Sinds 2018 mogen vrouwen in Engeland de tweede van twee vroege abortuspillen thuis innemen, in plaats van in een kliniek. Dit brengt de regels in lijn met Schotland en Wales.
Hoeveel abortussen zijn er?
In 2018 waren er 205.295 legale abortussen in Engeland en Wales.
Er werden in totaal 4.687 abortussen voor niet-ingezetenen uitgevoerd, een lichte stijging ten opzichte van het voorgaande jaar.
De grote meerderheid vond plaats in de eerste 13 weken van de zwangerschap. Ongeveer tweederde werd medisch opgewekt, waarbij twee soorten tabletten worden ingenomen om een ongewenste zwangerschap te beëindigen.
In Schotland waren er 13.286 abortussen.
In Noord-Ierland waren er 32 medische abortussen in 2017-18.
Aantal legale abortussen. Engeland en Wales, inclusief niet-ingezetenen.
Wat is de wet in andere landen?
In de VS heeft een aantal door Republikeinen geleide staten dit jaar strengere abortuswetgeving aangenomen, maar geen van die wetten is in werking getreden. Dit komt omdat een aantal juridische uitdagingen op komst zijn.
In Georgia, bijvoorbeeld, heeft een rechter tijdelijk een strenge nieuwe abortuswet geblokkeerd die beëindiging al vanaf zes weken zwangerschap zou hebben verboden.
De wet, in mei ondertekend door de Republikeinse gouverneur Brian Kemp, zou op 1 januari van kracht worden.
Abortus werd onlangs in heel Australië gedecriminaliseerd, nadat New South Wales voor een wetswijziging stemde.
Voorheen was abortus daar alleen toegestaan als een arts oordeelde dat er sprake was van een “ernstig” risico voor de gezondheid van de vrouw. De nieuwe wet maakt het in het hele land legaal om een zwangerschap tot 22 weken af te breken.
In de Europese Unie zijn er geen gemeenschappelijke wetten over abortus – maar in verschillende Europese landen kan het afbreken van een zwangerschap nog steeds strafbaar zijn.
Overal ter wereld hebben sommige landen een totaalverbod, waaronder Nicaragua, El Salvador, Honduras en Malta.
En Cuba en Uruguay zijn de enige plaatsen in Latijns-Amerika waar vrouwen abortus kunnen laten plegen gedurende de eerste 12 weken van de zwangerschap, ongeacht de omstandigheden.