Als Pink Floyd nooit een album had opgenomen vóór “Dark Side of the Moon,” en daarna nooit meer een album had opgenomen, zou deze klassieker uit 1973 meer dan genoeg zijn geweest om de band nog jaren in de platenboeken (en in het geld) te houden.
“Dark Side,” minus het laatste nummer “Eclipse,” dat later werd gecomponeerd, had eigenlijk zijn publiek debuut tijdens een serie van vier concerten in het Rainbow Theatre in Londen in februari 1972, een jaar voordat het album werd uitgebracht, 17 maart 1973, in de Verenigde Staten en 24 maart in het Verenigd Koninkrijk.
De releasedatum lijkt te worden betwist, met velen beweren 24 maart als de datum in de VS; 13 maart is ook gemeld als de datum in de VS. De officiële webwinkel van de band (https://shop.pinkfloyd.com/store) is uitgekomen op 1 maart. 17 en 24 maart zijn de officiële data van Capitol Records. Vreemd, in ieder geval, dat zowel de 17e als de 24e op zaterdagen vielen in 1973!
Ten tijde van de eerste publieke uitvoering heette het hele stuk eigenlijk “Eclipse.” De naam werd veranderd in “Dark Side of the Moon”, ook al had de groep Medicine Head vóór Floyd een album met dezelfde titel uitgebracht.
Het eerste samenhangende “conceptalbum” van de band, “Dark Side”, gaat over het idee hoe de dagelijkse druk van het moderne leven tot waanzin kan leiden.
Voices
Doorheen zijn schijnbaar willekeurige stukjes dialoog te horen, soms praktisch onder de drempel van het bewustzijn gemengd. De fragmenten zijn afkomstig van een reeks onvoorbereide interviews die de band heeft gehouden met mensen die op dat moment toevallig in EMI’s Abbey Road studio waren. Muzikanten, roadies, zelfs de portier van de faciliteit, werden neergezet voor een microfoon en kregen flash cards te zien met vragen als, “Wanneer was de laatste keer dat je gewelddadig was?” en “Wanneer was de laatste keer dat je iemand een dreun hebt verkocht?” Het maniakale gelach kwam van Roger the Hat, een road manager van een andere band, terwijl portier Jerry Driscoll het afscheidsschot op het album gaf met de woorden: “There is no dark side of the moon, really. In feite is het allemaal donker,” terwijl de hartslag aan het eind van kant twee langzaam in het zwart verdwijnt. Beatle Paul McCartney werd geïnterviewd, hoewel zijn gedachten niet op het album werden opgenomen.
“Dark Side” werd geproduceerd door de band tussen 1 juni 1972 en januari 1973, en geëngineerd door Alan Parsons. Parsons had, net als de voormalige Floyd producer Norman Smith, gewerkt met de Beatles, en zou later The Alan Parsons Project oprichten, een studio ensemble dat een handvol hits had, en, net als Floyd, het ontwerpteam Hipgnosis gebruikte voor veel van hun album covers. Parsons zou ook materiaal produceren voor Al Stewart, Ambrosia, Paul McCartney en de Hollies.
Parsons, die voor zijn rol een weekloon van 35 pond per week verdiende, was grotendeels verantwoordelijk voor veel van de geluidseffecten, met name de klokmontage die leidt naar “Time,” op de eerste kant. Hij had de montage opgenomen om de kracht van quadrofonisch geluid te demonstreren. (Floyd maakte een quad-versie van “Dark Side”, evenals “Atom Heart Mother” uit 1970 en “Wish You Were Here” uit 1975.)
Succes in de hitparade
Het album was het eerste nummer één van de groep in de Verenigde Staten. “Money”, samen met “Any Colour You Like”, bereikte nummer 13 in de Billboard singles chart in de V.S. “Us and Them”, oorspronkelijk geschreven als “The Violent Sequence” voor de soundtrack van “Zabriskie Point” maar afgewezen door de regisseur, werd uitgebracht als een 45, samen met “Time”, dat tot nummer 101 steeg. Maar het zou uiteindelijk de lange levensduur van het album zijn, meer dan iets anders, dat het zo onderscheidend zou maken, voor Pink Floyd en de muziekindustrie als geheel.
“Dark Side” bleef uiteindelijk in de U.S. Billboard album chart voor een record van 15 jaar, een totaal van 724 weken, voordat het op 23 juli 1988 van de lijst verdween. Terwijl het album al eerder periodiek uit de hitlijst was gevallen, om vervolgens een week later weer terug te keren, zorgde een verandering in de manier waarop Billboard zijn hitlijsten samenstelde ervoor dat het album deze keer niet meer kon terugkeren. (In feite heeft “Dark Side” een fenomenaal lange opeenvolgende reeks gehad: 591 weken, van 18 december 1976 tot 23 april 1988.)
Het blijft het op drie na best verkochte album aller tijden, na Michael Jackson’s “Thriller”, de soundtrack van “Saturday Night Fever”, en Fleetwood Mac’s “Rumours”. Ironisch genoeg kreeg het album alleen een gouden plaat, bedoeld om een half miljoen verkochte exemplaren aan te duiden, omdat het werd uitgebracht vóór 1 januari 1976, toen de platenindustrie de aanduiding “platina” invoerde, die staat voor een miljoen verkochte exemplaren.
Iconisch artwork
De hoes, een van de vele voor de band door Hipgnosis, is een verwijzing naar de reputatie van de groep voor verbazingwekkende lichtshows. Het was een van de vele die het ontwerpteam voor de groep ontwierp. Toen het aan de band werd gepresenteerd, werd het binnen een paar seconden boven de anderen verkozen.
Wanneer de LP gatefold wordt opengeklapt – ja, LP’s hebben bepaalde voordelen boven compact discs! – gaat het spectrum verder aan de binnenkant van de hoes, en weer terug naar de achterkant, om uiteindelijk weer aan te sluiten op de voorkant. Op deze manier is het ontwerp indicatief voor de hartslag die het album begint en eindigt, waardoor een cyclisch patroon ontstaat dat de Floyd op andere albums zou herhalen, met als bekendste “The Wall” in 1979.
Daarnaast herhaalt het patroon zich wanneer meerdere LP’s worden opengeklapt en naast elkaar worden gelegd. Hipgnosis had dit concept van de mandala eerder gebruikt in zijn ontwerp van East of Eden’s “New Leaf” (1971) en “Five Bridges” van The Nice in 1970. Het zou het thema voortzetten in “Tales of Mystery and Imagination: Edgar Allan Poe” (1976), het eerste album van The Alan Parsons Project.
Kijk toevallig eens goed naar het licht dat uit het prisma valt, en je zult zien dat er één kleur, paars, ontbreekt. Storm Thorgerson van Hipgnosis heeft gezegd dat het team de tint opzettelijk heeft weggelaten omdat het dacht dat het niet goed te lezen zou zijn.
Het psychologische effect dat “Dark Side” op de band had, was aanzienlijk. Het album was een commercieel en kritisch succes, en, niet verwonderlijk, een moeilijke act om te volgen.