Slag bij Quebec 1759

De beslissende nederlaag van generaal Wolfe tegen het Franse leger onder leiding van markies de Montcalm bij Quebec op 13 september 1759, die leidde tot de Britse inname van Canada, met de dood van beide generaals op het moment van de overwinning

De vorige slag van de Franse en Indiaanse Oorlog is de Inname van Louisburg

De volgende slag in de reeks Britse veldslagen is de Slag bij Lexington en Concorde

Naar de index van de Franse en Indiaanse Oorlog

Slag: Quebec

Oorlog: De Franse en Indiaanse Oorlog ook bekend als de Zevenjarige Oorlog (1757 – 1762)

Datum van de Slag bij Quebec: 13 september 1759

Plaats van de Slag bij Quebec: Quebec in Canada

Slachtoffers bij de Slag om Quebec: Britten en Amerikanen tegen de Fransen en Canadezen

Commandanten bij de Slag van Quebec: Generaal-majoor James Wolfe tegen de Markies de Montcalm

Grootte van de legers bij de Slag van Quebec: Het Britse leger dat Quebec belegerde, bestond uit ongeveer 8.000 manschappen. De strijdmacht die generaal-majoor Wolfe voor de slag naar de Vlakte van Abraham bracht, bestond uit ongeveer 4.500 man en 1 kanon. Markies de Montcalm bracht een strijdmacht van ongeveer 5.000 man en 3 kanonnen naar de slag.

Britse Regimenten bij de Slag van Quebec:
15th Foot later het East Yorkshire Regiment en nu het Yorkshire Regiment *
22nd Foot later het Cheshire Regiment (alleen de grenadier en lichte compagnieën) en nu het Mercian Regiment
28th Foot later het Gloucestershire Regiment en nu the Rifles *
35th Foot later the Royal Sussex Regiment en nu the Princess of Wales’s Royal Regiment *
40th Foot later the South Lancashire Regiment en nu the Duke of Lancaster’s Regiment (alleen de grenadiers en lichte compagnieën)
43rd Foot later de Oxfordshire and Buckinghamshire Light Infantry en nu de Rifles *
45th Foot later de Sherwood Foresters en nu het Mercian Regiment
47th Foot later het North Lancashire Regiment en nu het Duke of Lancaster’s Regiment *
48th Foot later het Northamptonshire Regiment en nu het Royal Anglian Regiment. *
58e Foot later het Northamptonshire Regiment en nu het Royal Anglian Regiment. *
60e Foot later het King’s Royal Rifle Corps en nu de Rifles. *
Fraser’s Highlanders, ontbonden aan het einde van de oorlog.
De Louisburgse Grenadiers, de Lichte Infanterie en 6 compagnieën Amerikaanse rangers.
*Deze regimenten hebben Quebec als slageer.

Uniformen, wapens en uitrusting bij de Slag van Quebec:
De Britse voet droegen rode mantels die tot op de knie vielen met de rokken, revers en manchetten naar achteren omgeslagen om een groot deel van de voering van de kleur van het regiment te onthullen. De jas was geborduurd met het kenmerkende kantpatroon van het regiment. De kleur van de voering maakte deel uit van het karakter van het regiment, zodat het 3rd Foot bekend stond als de “Buffs” en het 19th Foot als “the Green Howard’s” vanwege hun voeringkleuren. Het belangrijkste hoofddeksel voor het voetvolk was de zwarte tricorne hoed, een breedgerande hoed met de rand omhoog gedraaid en vastgezet om drie hoeken te vormen.

De grenadiers droegen een mijtermuts met een geborduurde voorkant van de regimentskleur van de voering. Dit was de standaardvorm van het uniform. Bij aankomst in Amerika pasten de soldaten hun kleding echter snel aan. Jassen werden ingekort of achtergelaten. Velen gingen over op jachthemden en leggings. Hoeden werden aangepast en verminkt. Het is onwaarschijnlijk dat de grenadiers hun ongemakkelijke mijters lang behielden. Vooral de nieuwe lichte compagnieën namen de plaatselijke klederdracht over.

Elke soldaat droeg een musket, 24 patronen in een buidel die aan een schouderriem hing, een kort zwaard en een bajonet die hij aan de loop van zijn musket bevestigde. In Amerika werd het zwaard al snel als nutteloos opgegeven.

De stad Quebec ligt op de noordoever van de St Lawrence ten westen van de St Charles rivier. Montcalm vestigde zijn leger langs de noordelijke oever van de St Lawrence tussen de St Charles en Montmorency rivieren en bouwde versterkingen langs de St Lawrence oever. De stad werd sterk versterkt en schepen werden aan de verdedigingswerken toegevoegd.

De Britse en Amerikaanse troepenmacht arriveerde en vestigde zich eind juni 1759 op het Isle of Orleans stroomafwaarts van Quebec. Monckton’s brigade nam post op de zuidelijke oever van de rivier tegenover de stad en begon deze te bombarderen. De andere twee brigades bezetten de oevers van de Montmorency.

Het musket uit die tijd was een log en onnauwkeurig wapen. Elke ronde munitie bestond uit een lading buskruit en een loden kogel gewikkeld in “patroonpapier”. Wanneer de soldaat opdracht kreeg om te laden, nam hij een patroon en scheurde die open, vaak met zijn tanden. Hij goot voldoende kruit in de pan van het afvuurmechanisme om het te vullen. Hij goot de grootste hoeveelheid kruit in de loop, vouwde het papier en duwde het in de loop en liet de kogel er bovenop vallen. Hij gebruikte de laadstok die onder de loop van het musket werd gedragen om de hele lading naar de bodem van de loop te duwen, naast het gat dat naar de ontstekingspan leidde.

Hij spande vervolgens het ontstekingsmechanisme dat bestond uit een hamer die een wig van vuursteen vasthield en het wapen was klaar om te vuren. Door het overhalen van de trekker sloeg de vuursteen, vastgehouden door de hamer, tegen het deksel van de pan, waardoor het openklapte. De vonk van de vuursteen deed het kruit in de pan ontbranden, waardoor de lading in de loop werd afgevuurd. Bij een aanzienlijk aantal schoten zou het musket niet afgaan, vooral bij nat weer.

Als het musket wel afging, gaf het een steekvlam en rook af met de geloste kogel en als het doelwit groot was en binnen 50 meter, kon het worden geraakt. Een ervaren gebruiker van de musket kon drie of vier keer in een minuut laden en vuren.

Na ongeveer tien kogels begon de musket te vervuilen door de kruitresten en werd het laden langzamer en moeilijker. De soldaat gebruikte een “pikhouweel” om het gat van de pan door de loop vrij te houden. Na elk schot blies hij de loop naar beneden. De vonken van elk schot konden in zijn oog of op zijn haar vliegen. Zijn gezicht en handen werden zwart van het roet.

Officieren droegen korte snoeken en zwaarden. Ook in Amerika pasten zij hun uitrusting en kleding snel aan het plaatselijke gebruik aan. De snoeken werden achtergelaten en veel officieren droegen musketten en pistolen.

De Franse voetvolk droeg soortgelijke uniformen als de Britten, maar dan van wit. Ook zij pasten hun kleding snel aan de plaatselijke omstandigheden aan. Het Franse musket vuurde een kleinere kogel af dan het Engelse.

De Rangers en Militia droegen wat zij verkozen. Naast hun musketten droegen deze troepen, die grotendeels uit jagers bestonden, tomahawks, messen en andere werktuigen.

Verslag bij Quebec:
Na de inname van Louisburg in 1758 ging Wolfe met ziekteverlof naar Engeland. In februari 1759 keerde hij terug naar Amerika om de aanval op de St Lawrence en Quebec te leiden. De Britse troepenmacht verzamelde zich bij Louisburg als drie brigades onder Monckton, Townsend en Murray. De grenadierscompagnieën werden samengevoegd tot een bataljon en andere geplukte manschappen tot een bataljon lichte infanterie.

In de eerste week van juni 1759 zette de strijdmacht koers naar de St Lawrence. De Fransen hadden aanvallen verwacht vanaf Lake Ontario in het westen en Lake Champlain in het zuiden en de afdaling op de St Lawrence verraste hen. Montcalm verzamelde vijf Franse bataljons, militie en duizend Indianen in Quebec.

Op 31 juli 1759 probeerde Wolfe een aanval te doen op Montcalm’s versterkingen langs de rivier. De ongeorganiseerde aanval werd met zware verliezen afgeslagen. De grenadiers en het 60ste verloren ongeveer 500 slachtoffers.

In de loop van de volgende weken slaagden Britse schepen erin de batterijen te passeren in het gebied van de rivier boven de stad. Deze zet verhinderde dat voorraden het Franse garnizoen en de bevolking konden bereiken. Bij zijn herstel besloot Wolfe een landingspoging te ondernemen op de steile noordelijke oever van de St Lawrence ten westen van de stad.

In de nacht van 4 september 1759 werden de op de Montmorency gelegerde troepen ontscheept. Op 12 september werd Wolfe ervan op de hoogte gebracht dat Franse bevoorradingsschepen zich die nacht op de St Lawrence zouden wagen. Er werd een schijnaanval uitgevoerd op Montcalm’s versterkingen ten oosten van de stad om de Franse troepen weg te lokken van de voorgestelde landingsplaats.

Die nacht roeide Wolfe’s vloot vanuit het westen de rivier af naar de Anse du Foulon, het punt dat Wolfe had uitgekozen voor de landing op de noordoever. Een Franse wachtpost daagde de boten uit, maar werd beantwoord door een officier van het hoogland in het Frans. De troepen landden en beklommen de klif. Bij dageraad stonden 4.500 Britse en Amerikaanse troepen op de top van de klif.

De situatie van deze Britse troepen was precair omdat Bougainville en een Franse troepenmacht in het westen in hun achterhoede lagen. Ongeveer anderhalve kilometer voor hen lag een uitgestrekt gebied, de Vlaktes van Abraham, dat zich uitstrekte tot aan de stadsmuren.

Wolfe vormde zijn leger op de vlaktes in één enkele linie bataljons, waarvan de rechter rustte op de rand van de hoogten boven de St Lawrence. Lawrence. Van rechts waren zijn regimenten: de 35th Foot, de grenadiercompagnieën van de 22nd, 40th en de 45th Foot, de 28th, 43rd, 47th Foot, Fraser’s Highlanders en de 58th Foot. Eén licht kanon was de klif op gesleept en stond tussen het 47ste en de Highlanders. Het 15de Foot stond rechts van de linie aan de linkerkant om de flank te beschermen. Twee bataljons vormden een reserve, het 3e/60e en het 48e Foot. Twee compagnieën van het 58e bewaakten de toegang tot de klif en het 3e/60e bewaakte de achterhoede tegen een eventuele inval van Bougainville.

Van de brigadiers voerden Monckton en Murray het bevel over de linie en Townsend over de reserves. Wolfe plaatste zich met het 28ste aan de rechterzijde van de linie.

Montcalm werd zich pas ’s morgens bewust van de Britse inval, toen hij de linie buiten Quebec zag gevormd. Fransen, Canadezen en Indianen stroomden door de stad in de richting van de Vlakten van Abraham. Montcalm verzocht de gouverneur van de stad om een deel van de kanonnen van de stadswallen, maar de gouverneur stemde in met het vrijgeven van slechts drie kanonnen. Niettemin besloot Montcalm de Britse linie aan te vallen.

Montcalm vormde zijn leger; van rechts een bataljon Canadese militie, dan de regimenten van Bearn, La Sarre, Guienne, Languedoc, Rousillon en nog een bataljon militie. Op de flanken vormden zich schermutselende Canadezen en Indianen.

Op Wolfe’s linkerflank ontwikkelde zich een woest gevecht tussen de schermutselaars en de Britse Light Infantry en de reserveregimenten onder Townsend. De drie Franse kanonnen en het enkele Britse kanon vuurden op de tegenovergestelde linies. De Franse reguliere bataljons rukten op naar de aanval en de Britse regimenten, die waren gaan liggen om het vuur te vermijden, stonden op. De Fransen vuurden tevergeefs op te grote afstand en kwamen dichterbij. Het Britse voetvolk hield het vuren in tot het bereik naar verluidt 35 yards was. Twee salvo’s waren voldoende om de Franse linie te vernietigen. De Britse infanterie rukte toen op en verdreef de Fransen van het veld.

Wolfe, die gewond was aan zijn hand, rukte op met de 28th Foot totdat hij in zijn lies werd geschoten en daarna in zijn borst. Een groep soldaten droeg hem naar achteren.

Canadese schermutselaars bleven op de Britten vuren tot ze werden teruggedreven. Het Franse leger trok zich in verwarring terug in de stad. Montcalm, die was neergeschoten, werd met de terugtrekkende menigte meegesleept totdat hij van zijn paard werd gehaald en in een huis in de buurt werd opgenomen, waar hij stierf.

Wolfe weigerde medische hulp en werd op de grond gelegd. Iemand riep “Zie ze rennen”. Wolfe zei: “Wie?” Hij kreeg als antwoord: “De Fransen.” Wolfe gaf de 28e opdracht naar de brug over de St Charles te marcheren om de terugtocht af te snijden en stierf toen.

Naast de twee generaals werd ook Montcalm’s plaatsvervanger gedood en brigadier Monckton gewond. Townsend nam het commando over en moest onmiddellijk een aanval afweren van Bougainville in zijn achterhoede.

Slachtoffers (doden en gewonden) bij de Slag bij Quebec:
Staff: 5. Koninklijke artillerie: 15
15th Foot: 132
28th Foot: 126
35th Foot: 111
40th Foot: 38
43rd Foot: 48
47th Foot: 69
48th Foot: 65
58th Foot: 155
3rd/60th: 215
4e/60e: 32 Fraser’s Highlanders: 187
Grenadiers: 133
Roger’s Rangers: 51
Royal Marines: 30
Totaal: 1.412
De Franse slachtoffers zijn onbekend.

Volgstuk van de Slag van Quebec:
Na de slag verliet de Franse civiele gouverneur van Canada, M. Vaudreuil, Quebec met het grootste deel van zijn overgebleven troepen en op 18 september 1759 gaf de gouverneur van Quebec de stad over aan Townsend. De inname van Quebec was het begin van het einde van de Franse overheersing in Canada, hoewel de Britse troepen in de verwoeste stad een strenge winter moesten doorstaan.

Anecdotes en tradities uit de Slag om Quebec:

• De 47th Foot droegen een zwarte streep in hun veter om de dood van Wolfe te herdenken.
• De 35th Foot namen de pluimen van de hoeden van het Rousillon Regiment en namen die over als het regimentsinsigne. Het Rousillon Regiment had hetzelfde nummer in de Franse lijn van 35th.
  

  Stad Quebec na de gevechten: Slag bij Quebec 13 september 1759 in de Franse en Indiaanse Oorlog of de Zevenjarige Oorlog