In zijn eenvoudigste vorm is de poncho in wezen één groot vel stof met een opening in het midden, voor het hoofd, en vaak heeft hij een extra stuk stof dat als capuchon dient. Regenbestendige poncho’s zijn gewoonlijk voorzien van sluitingen om de zijkanten af te sluiten als de poncho over het lichaam is gedrapeerd, met openingen voor de armen; veel poncho’s hebben een capuchon om wind en regen te weren.
Alternatieve poncho’s zijn nu ontworpen als modeartikelen. Zij hebben dezelfde vorm maar zijn van ander materiaal. Ze zijn ontworpen om er modieus uit te zien en warmte te verschaffen terwijl ze toch ademend en comfortabel blijven, in plaats van om wind en regen te weren. Ze zijn vaak gemaakt van wol of garen, gebreid of gehaakt. Poncho’s met feestelijke ontwerpen of kleuren kunnen ook bij speciale evenementen worden gedragen.
Traditionele poncho’sEdit
De poncho was een van de typische kledingstukken van veel Zuid-Amerikaanse culturen. Hoewel onderzoek heeft uitgewezen dat de poncho’s afkomstig zouden kunnen zijn uit Ecuador of Peru, is het niet bekend waar de eerste poncho’s werden vervaardigd. Tegenwoordig wordt de poncho algemeen geassocieerd met de Amerika’s. Als traditionele kleding zijn de plaatselijke namen en varianten:
- Ruana, in koude streken van Colombia en Venezuela.
- Poncho, in de meeste Spaanstalige landen en wereldwijd.
- Pala of Poncho, in Portugeestalig Brazilië (voornamelijk in het zuiden).
- Chamanto, alleen in Centraal-Chili, poncho in het noorden en zuiden.
- Jorongo, meestal groter of over de volle lengte, en vaak gebruikt voor speciale gelegenheden of paardrijden.
- Gabán, typisch in Michoacán, Mexico.
- Poncho chilote, een zware wollen poncho van de Chiloé-archipel.
Militaire poncho’sEdit
De poncho werd voor het eerst op regelmatige basis gebruikt in de jaren 1850 voor ongeregelde Amerikaanse strijdkrachten die opereerden op de Amerikaanse westelijke vlakten. Deze vroege militaire poncho’s werden gemaakt van gutta-percha mousseline, een latex-gecoate, waterdichte doek. Poncho’s van gutta-percha of Indische rubberdoek werden tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog officieel ingevoerd, zowel als regenkleding als als grondzeil om in te slapen. Hoewel oorspronkelijk bedoeld voor de cavalerie, werden ze ook op grote schaal gebruikt door de infanterie; de troepen van generaal Sherman, licht uitgerust en levend van de vraag van de plaatselijke bevolking, droegen poncho’s bij nat weer tijdens de mars door het Geconfedereerde Georgia naar de zee.
Niet meer gebruikt na de Burgeroorlog, gaf het Amerikaanse leger opnieuw poncho’s van waterdicht rubberdoek uit aan zijn troepen tijdens de Spaans-Amerikaanse Oorlog van 1898. Twee jaar later werden zowel het leger als de mariniers tijdens de Filippijns-Amerikaanse oorlog in 1900 gedwongen waterdichte poncho’s van rubberdoek met hoge halskragen uit te geven. Met de intrede van de Verenigde Staten in de Eerste Wereldoorlog droegen zowel doughboys als mariniers in Frankrijk de poncho; hij kreeg de voorkeur boven de regenjas omdat hij zowel de drager als zijn bepakking droog hield, en tevens diende als dak voor een provisorische schuilplaats.
Vlak voor de Tweede Wereldoorlog, werden poncho’s aanzienlijk verbeterd tijdens het testen met het U.S. Army Jungle Experimental Platoon in de jungles van Panama, met nieuwe, lichtere materialen en een capuchon met trekkoord die kon worden afgesloten om een regenvlieg of grondzeil te vormen. Poncho’s werden op grote schaal gebruikt door de strijdkrachten van de Verenigde Staten tijdens de Tweede Wereldoorlog; zelfs licht uitgeruste troepen te voet, zoals Merrill’s Marauders, die gedwongen waren hun tent en alle andere overbodige uitrusting weg te gooien, behielden hun deken en poncho. In de jaren 1950 werden nieuwe lichtgewicht gecoate nylon en andere synthetische materialen ontwikkeld voor militaire poncho’s. De poncho is sindsdien in gebruik gebleven als standaardstuk van de Amerikaanse militaire velduitrusting. Vandaag de dag geven de strijdkrachten van de Verenigde Staten poncho’s uit die kunnen worden gebruikt als een veld expedient shelter. Deze kleding wordt ook gebruikt door jagers, kampeerders, en reddingswerkers.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog, het Duitse leger (Wehrmacht) uitgegeven de Zeltbahn (zie Shelter helft), een poncho die kon worden gecombineerd tot tenten te vormen. Een typische vierpersoonstent gebruikte vier Zeltbahnen.