Inhoudsfilter, ook bekend als internetfilter, software die online inhoud met bepaalde woorden of afbeeldingen screent en blokkeert. Hoewel het internet is ontworpen om informatie toegankelijker te maken, kan vrije toegang tot alle informatie problematisch zijn, vooral als het gaat om kinderen die obsceen of aanstootgevend materiaal zouden kunnen zien. Inhoudfilters beperken wat gebruikers op hun computer mogen bekijken door webpagina’s en e-mailberichten te screenen op categorie-specifieke inhoud. Dergelijke filters kunnen worden gebruikt door individuen, bedrijven of zelfs landen om het internetgebruik te reguleren.
Als een gebruiker eenmaal een programma voor het filteren van inhoud heeft ingesteld om de toegang tot aanstootgevend materiaal te beperken, werkt het programma op twee verschillende manieren als er een internetverbinding wordt gemaakt. Ten eerste controleert het of de site niet op de “geblokkeerde” sitelijst van de software staat, die bekende pornografische websites en sites met geweld of andere “volwassen” inhoud bevat. Ten tweede worden aangevraagde webpagina’s en inkomende e-mails bekeken door ze te vergelijken met een “buzzword list” of “blacklist”. Als de website of het e-mailaccount in een van deze databases voorkomt, wordt de site of het bericht niet op het scherm weergegeven, maar verschijnt er een pagina waarop de gebruiker wordt meegedeeld dat de site of het bericht is geblokkeerd.
De lijsten met geblokkeerde trefwoorden en trefwoorden zelf worden op twee manieren samengesteld: menselijke beoordeling en geautomatiseerde selectie. Bedrijven die software ontwikkelen om inhoud te filteren, beschikken over een team van beoordelaars die het internet scannen op aanstootgevende sites. De sites worden vervolgens in verschillende categorieën in de database met geblokkeerde lijsten geplaatst. Op die manier zal de software, wanneer een gebruiker heeft aangegeven geen sites te willen zien die verband houden met alcohol, drugs of religieuze sekten, automatisch de juiste categorieën uit de database laden. Aangezien het World Wide Web echter veel sneller groeit dan de softwarebedrijven kunnen controleren, is het niet meer dan logisch dat het controleproces althans gedeeltelijk op automatisering berust. Zelfs als er voldoende beoordelaars waren om het hele web te catalogiseren, zou de lijst met geblokkeerde sites verouderd zijn tegen de tijd dat zij klaar zijn.
Soms worden aanvaardbare sites ten onrechte bestempeld als aanstootgevend. Dat leidt tot frustratie en woede – vooral van de kant van de beheerder van de vermeend verwerpelijke site. Sommige sites met informatie over borstkanker, bijvoorbeeld, kunnen worden geblokkeerd als het woord borst voorkomt op een buzzword-lijst. De meeste inhoudfilterprogramma’s staan de primaire gebruiker echter toe websites toe te voegen aan een “altijd toestaan”-lijst die voorrang heeft boven de databases van het filter. Tegenstanders van programma’s om inhoud te filteren, die ze vaak “censorware” noemen, beweren dat sites soms om klaarblijkelijk politieke redenen worden geblokkeerd. Zo wordt peacefire.org, een site die zich verzet tegen inhoudfilters, naar verluidt vaak door diezelfde inhoudfilters geblokkeerd.
Sommige landen, zoals Saoedi-Arabië en China, gebruiken inhoudfilters om “gevoelige” of “ongepaste” onderwerpen en websites te blokkeren voor hun burgers. Deze vorm van censuur kan de toegang tot informatie over godsdienst, politiek, seksualiteit of cultuur beperken en wordt door een aantal landen gebruikt om uitdrukkelijk inhoud te blokkeren die verband houdt met grensgeschillen en extremisme. Sommige inhoudfilters op regeringsniveau controleren zelfs het gebruik van internetdiensten zoals e-mail, internethosting, taalvertaling en voice over internet protocol (VoIP)-diensten zoals Skype.