Het was tragedieporno bedoeld om een viscerale reactie uit te lokken – de gut-wrenching video van een uitgemergelde ijsbeer die worstelt om zichzelf over een sneeuwloos Canadees landschap te slepen, maakte miljarden mensen kreunend van angst. Genomen in augustus 2017 door bioloog Paul Nicklen, een mede-oprichter van de Canadese non-profit SeaLegacy, werd de video in december 2017 op Instagram geplaatst met de vermelding “Dit is hoe verhongering eruitziet” als onderdeel van een discussie over klimaatverandering.

Twee dagen later publiceerde de media- en communicatiepartner van SeaLegacy, National Geographic, de video met toegevoegde ondertiteling die begon met: “Dit is hoe klimaatverandering eruit ziet.” De SeaLegacy webpagina publiceerde de video ook, onder een kop die beweerde: “Dit is het gezicht van klimaatverandering.” De boodschap was duidelijk: geef de klimaatverandering de schuld van het lot van deze beer.

Distroscale

De National Geographic-video ging viral, met een geschat publiek van 2,5 miljard (het vestigde een site-record), en oogstte internationale media-aandacht die de opwarming van de aarde de schuld gaf van de benarde situatie van de ijsbeer.

Verhaal gaat hieronder verder

Deze advertentie is nog niet geladen, maar uw artikel gaat hieronder verder.

De reactie van het publiek was snel en hevig. Sommigen waren boos dat er niets was gedaan om de beer te helpen. Nicklen hield vol dat hij hem niet had kunnen redden: “Het zou ook illegaal zijn geweest om hem te voeren, te benaderen, of iets te doen om zijn pijn te verlichten.” Dat laatste is niet helemaal waar. Nicklen had de dichtstbijzijnde natuurbeschermingsambtenaar kunnen bellen, die euthanasie op de beer zou hebben uitgevoerd en een necropsie zou hebben laten uitvoeren om de oorzaak van de slechte conditie van de beer vast te stellen (waarschijnlijk een van de vormen van kanker die spierafbraak bij ijsberen veroorzaken). Maar een necropsie zou Nicklens plan hebben gedwarsboomd om de hongerbeervideo te gebruiken om aan te zetten tot actie tegen klimaatverandering, dus lieten hij en zijn crew de beer gewoon wegzwemmen zonder het iemand te vertellen, waardoor het lijden van het dier nog langer zou duren.

Veel andere kijkers waren woedend dat een duidelijk ziek dier opzettelijk was misbruikt om een politieke agenda gebaseerd op leugens te bevorderen. Klimaatverandering was duidelijk niet de oorzaak van de benarde situatie van deze beer: Het zee-ijs was dat jaar niet uitzonderlijk veel verloren gegaan en er waren geen andere beren in het gebied die honger leden. Kijkers voelden zich gemanipuleerd.

National Geographic hoopt misschien dat zijn verontschuldiging donateurs zal terugbrengen. Ik vermoed dat het het tegenovergestelde heeft gedaan

De kritiek hield maandenlang aan totdat, uit het niets, enkele eerder niet onthulde feiten over het incident online werden onthuld in een essay geschreven door Nicklen’s SeaLegacy-partner, Cristina Mittermeier, bestemd voor het gedrukte nummer van augustus 2018 van National Geographic. Mittermeier gaf toe dat Nicklen op zoek was naar een beeld dat kon worden gebruikt om “de urgentie van klimaatverandering te communiceren” toen hij de uitgemergelde beer spotte. Ze bekende dat zij en Nicklen wisten dat de beer waarschijnlijk ziek of gewond was voordat ze begonnen te filmen, maar ze gingen toch door. Ze onthulde ook dat er dagen verstreken tussen het moment dat Nicklen de uitgehongerde beer voor het eerst zag en het moment dat hij hem daadwerkelijk filmde: Hij vertelde niemand over het lijdende dier terwijl hij wachtte op de komst van zijn filmploeg.

Verhaal gaat hieronder verder

Deze advertentie is nog niet geladen, maar uw artikel gaat hieronder verder.

In haar essay maakt Mittermeier een aantal excuses voor de daaropvolgende publieke verontwaardiging over de beelden, maar uiteindelijk geeft ze National Geographic de schuld voor ondertitels op de video die de “nuance” van het verhaal misten. Blijkbaar denkt ze dat SeaLegacy’s onderschrift dat klimaatverandering impliceerde wezenlijk verschilt van National Geographic’s onderschrift dat klimaatverandering impliceerde.

Opvallend genoeg gaf National Geographic schuld toe met een verontschuldiging (ingebed in Mittermeier’s essay) die begint met: “National Geographic ging te ver door een definitief verband te leggen tussen klimaatverandering en een bepaalde uitgehongerde ijsbeer in het openingsonderschrift van onze video over het dier.” Waarom zou National Geographic een dergelijk mea culpa afgeven? Hebben de publieke reacties en de redactionele kritiek de organisatie meer pijn gedaan dan ze wilde toegeven? National Geographic hoopt misschien dat het essay van Mittermeier en zijn verontschuldigingen voormalige supporters en donateurs weer in de armen sluiten, maar ik vermoed dat het tegenovergestelde is gebeurd.

De extra details maken de acties van de oprichters van SeaLegacy moeilijker te vergeven, niet gemakkelijker. Ze roepen ook de vraag op of deze wrede en opzettelijke uitbuiting van een stervende beer in strijd was met de Nunavut natuurbeschermingswetten voor het maken van documentaires. We zullen zien.

Mittermeier beweert dat het publiek de video nooit letterlijk had mogen nemen. Maar het is duidelijk dat mensen het letterlijk namen, omdat het werd gepresenteerd als een eenvoudige boodschap: Geef de klimaatverandering de schuld van het lijden van deze beer. Mittermeier en Nicklen begrijpen nog steeds niet waarom hun pogingen zijn mislukt, maar het is simpel. Ze probeerden mensen te misleiden met duidelijke leugens en lieten een dier dagenlang lijden om aan hun agenda te voldoen. Mittermeier zegt dat ze het weer zou doen. Helaas geloof ik haar.

Susan Crockford is zoöloog en adjunct-professor aan de Universiteit van Victoria. Ze blogt over ijsberen op www.polarbearscience.com.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.