- In 1916 werden vier mensen – waaronder een 10-jarige jongen – gedood bij aanvallen door haaien langs de kust van New Jersey.
- Deze reeks aanvallen inspireerde Steven Spielbergs “Jaws” decennia later. In de kaskrakerfilm terroriseert een angstaanjagende grote witte haai de inwoners van Amity Island.
- Maar volgens een haaiendeskundige zijn er slechts twee incidenten in de opgenomen geschiedenis geweest waarbij een enkele haai meerdere mensen heeft aangevallen.
- Bezoek de homepage van Business Insider voor meer verhalen.
De grote witte haai van “Jaws” faam, die een spel van oceanische kat-en-muis verliest na het eten van meerdere mensen, is een legendarisch Hollywood-monster.
Het helse schepsel kwam niet alleen uit de verbeelding van schrijver Peter Benchley en regisseur Steven Spielberg: Het was gedeeltelijk gebaseerd op een haai die in 1916 vier mensen doodde langs de kustlijn van New Jersey.
De golf van aanvallen die “Jaws” gedeeltelijk inspireerde, bereikte zijn hoogtepunt in de stad Matawan, waar een 10-jarige jongen op 12 juli 1916 werd gedood, terwijl hij zwom in een inlandse kreek, meer dan 10 mijl verwijderd van de dichtstbijzijnde oceaanbaai.
Het scenario in de film uit 1975 en de waargebeurde gebeurtenissen die het inspireerden, zijn echter hoogst ongebruikelijk, volgens George Burgess, de voormalige directeur van het Florida Shark Research Program.
“Dierenpopulaties, net als mensen, hebben soms gestoorde individuen,” vertelde Burgess aan Business Insider.
In feite waren de aanvallen van 1916 slechts een van de twee keren in de geregistreerde geschiedenis dat een enkele haai meerdere aanvallen op mensen pleegde, zei Burgess. Gewoonlijk mijden haaien mensen, en de zeldzame gevallen waarin deze roofdieren zich toch op een zwemmer storten, zijn meestal hit-and-runs.
‘Woeste mensenetende haaien’
Op 1 juli 1916 werd Charles Vansant verminkt in het water voor een hotel in Beach Haven, New Jersey. Hij stierf als gevolg van zijn verwondingen. Minder dan een week later kwam Charles Bruder om in Spring Lake, slechts 50 mijl verder aan de Jersey Shore. Zijn beenloze lichaam werd uit het water gehaald.
Toen werd de 10-jarige Lester Stilwell gebeten en onder water gesleurd terwijl hij met zijn vriendjes speelde in Matawan Creek. Een 24-jarige inwoner, Watson Stanley Fisher, haastte zich de kreek in om Stilwells lichaam te zoeken, maar ook hij werd door de haai verscheurd en stierf uiteindelijk.
Diezelfde dag, slechts een mijl stroomafwaarts, werd de 14-jarige Joseph Dunn ook gebeten. Hij overleefde de aanval.
Deze derde en vierde dode duwden het haaienprobleem van New Jersey in de nationale schijnwerpers, en markeerden een keerpunt in de collectieve psyche van Amerika, aldus Burgess: haaien waren niet langer slechts interessante zeedieren, ze konden moordenaars zijn.
President Woodrow Wilson gaf federale steun om “alle woeste mensenetende haaien te verdrijven die een prooi hebben gemaakt van baders,” meldde de Philadelphia Inquirer op 14 juli 1916.
De Philadelphia Evening Ledger meldde op 15 juli dat “de haaienplaag de dag tevoren formeel was besproken op een kabinetsvergadering in Washington.” De krant meldde dat een schip zou worden uitgezonden om samen te werken met de kustwacht, en dat “actieve oorlogsvoering tegen haaien zou worden ingesteld.”
Tussen gooiden vissers uit New Jersey, leden van de kustwacht, en stedelingen staven dynamiet in Matawan Creek en gebruikten draadnetten om te proberen het overtredende dier te vangen.
Lokale vissers vingen uiteindelijk verschillende haaienverdachten, waaronder een vrouwtjeshaai van 215 pond en 9,5 voet lang met 12 baby’s in haar buik.
Lees meer: 3 mensen zijn gebeten door haaien in Florida in 3 dagen. Experts delen tips om uw risico op een haaienaanval te minimaliseren.
Er hebben zich geen verdere incidenten voorgedaan na de vangst van Schleisser, zei Burgess, dus de meeste haaienexperts zijn het erover eens dat hij inderdaad de dader was. Sommige wetenschappers beweren echter dat een stierhaai verantwoordelijk zou kunnen zijn geweest, omdat die haaien meer de voorkeur geven aan brakwater habitats zoals Matawan Creek dan grote witte haaien doen.
Ongeacht de soort, de 1916 aanvallen waren “een zeer ongebruikelijke situatie die waarschijnlijk niet opnieuw zal gebeuren,” zei Burgess.
“De meeste haaien zullen geen seriemoordenaars van mensen zijn,” voegde hij eraan toe.
Er was slechts één ander geval bekend van meerdere aanvallen door dezelfde haai
Burgess zei dat hij in de ongeveer 50 jaar dat hij haaien bestudeert, slechts op de hoogte is van één ander incident waarbij sprake was van een reeks beten door één dier. In 2010 vroeg de Egyptische regering Burgess om hulp na een reeks aanvallen op toeristen in de buurt van de badplaats Sharm el-Sheikh in de Rode Zee.
Vier mensen werden op 1 december langs de kust daar aangevallen, en drie van de zwemmers verloren delen van hun ledematen. Vier dagen later beet een haai de arm van een Duitse vrouw af toen ze aan het snorkelen was in het gebied, en ze stierf.
Met behulp van fotografisch bewijsmateriaal konden wetenschappers vaststellen dat dezelfde oceanische witpunthaai alle aanvallen heeft uitgevoerd, aldus Burgess. De haai in kwestie was een boot uit Nieuw-Zeeland gevolgd die schapen vervoerde. Tijdens de reis had de boot het afval van het vee en de schapen die tijdens de reis waren gestorven in het water gedumpt, zodat de haai gratis voedsel kreeg. Toen de makkelijke maaltijden opdroogden, zei Burgess, moest het dier “voedsel vinden op een vreemde plaats.”
Een kustlijn vol zwemmende toeristen was wellicht het meest veelbelovende gebied om te zoeken.
Maar haaien eten niet graag mensen
In de Universal Studios trailer voor “Jaws,” beschrijft de verteller de grote witte haai als volgt: “Hij leeft om te doden. Een hersenloze eetmachine. Hij zal alles aanvallen en verslinden. Het is alsof God de duivel schiep en hem kaken gaf.”
Maar dat is ver bezijden de waarheid, volgens Burgess.
“Haaien zitten niet regelmatig achter mensen aan,” zei hij, eraan toevoegend dat de dieren liever op vertrouwde vissen en zeehonden jagen.
Stel je voor, zei Burgess, dat iemand “een vreemd gerecht voor je neerzet voor een maaltijd tegenover je favoriete gerecht en je laat kiezen welke je wilt.” Dat is de keuze die haaien bij mensen moeten maken.
Maar het is nog steeds goed om je bewust te zijn van de inherente risico’s van het zwemmen in water dat we delen met haaien, voegde hij eraan toe.
“De oceaan is een wildernis, geen achtertuinzwembad,” zei Burgess. “Het omvat dieren zoals haaien, roggen en kwallen die ons kunnen, en af en toe doen, pijn doen.”