Op 15 juli 1997 werd de wereld wakker met de tragische moord op een van ’s werelds meest vooraanstaande modeontwerpers, Gianni Versace. Bij de poort van zijn huis in Miami kroop iemand achter hem en vuurde twee schoten in zijn hoofd. Hij was op slag dood.
Er was blijkbaar geen duidelijk motief, of wel? De volgende dagen dachten onderzoekers aan beroving en zelfs een maffia vendetta. Maar achter deze gruwelijke misdaad zat Andrew Cunanan, een seriemoordenaar die de couturier als zijn laatste doelwit koos. Kenden ze elkaar echt? Tweeëntwintig jaar later is de ware toedracht van deze moord nog steeds onbekend.
Wie is Andrew Cunanan?
Andrew Philliph Cunanan werd op 31 augustus 1969 geboren in National City, een stad in San Diego, Californië, als zoon van een Filippijnse vader en een Italiaanse moeder. Als jongste van vier broers en zussen werden hem van jongs af aan twee dingen bijgebracht: godsdienstige vurigheid en het belang van professioneel succes.
Door bijbelse teksten werd hem wijsgemaakt dat hij superieur kon zijn aan anderen. Dat dit zijn lot was en dat universitaire studies hem zouden helpen dat te bereiken. Hij ging naar een van de meest elitaire middelbare scholen in de omgeving, de Bishops School, en kwam terecht op de Universiteit van San Diego.
Daar ontdekte de jongeman zijn homoseksualiteit, iets wat zijn ouders, gezien hun katholieke geloofsovertuiging, niet goed uitkwam. Sommige buren herinneren zich zelfs nog hoe Cunanan, nadat hij zijn moeder over zijn seksuele neigingen had verteld, een felle ruzie uitlokte die eindigde in agressie. De zoon duwde zijn moeder tegen een muur, waardoor haar schouder ontwricht raakte. Dat gewelddadige gedrag leidde jaren later tot vijf moorden.
De kiem van de crimineel begon zijn stempel op Andrew te drukken. Dankzij zijn hoog IQ, bijna dat van een genie, en zijn gaven als leugenaar en manipulator, was de jongen in staat om een dubbelleven voor zichzelf op te bouwen.
De slachtoffers
Zijn verslaving aan drugs zoals cocaïne en crystal meth, en de schaamte om te erkennen dat hij van nederige komaf was, brachten hem ertoe om te proberen in de kring van homoseksuele miljonairs te komen. Een van zijn eerste minnaars was ex-marinier Jeffrey Trail, die hij ontmoette bij de opening van het San Francisco Opera House in 1990. Interessant is dat diezelfde dag Gianni Versace Cunanan zou hebben aangezien voor iemand anders en dat ze een gesprek zijn aangegaan. Zoals we zullen zien, zou de jongeman zeven jaar later zijn beul worden.
Een andere van zijn idylles vond plaats in 1994. De miljonair Norman Blachford, ouder dan Andrew, vraagt hem zijn intrek te nemen in zijn landhuis in La Joya. Maar een andere man komt op zijn pad, architect David Matchen, op wie hij smoorverliefd wordt. Een jaar lang heeft Cunanan zowel een financiële als een romantische relatie. Maar bij terugkeer van een vakantie in 1996 explodeert de situatie.
Norman komt achter Andrews dubbelleven en besluit hem het huis uit te gooien. Ondertussen keert David terug naar Minneapolis, zijn geboortestad, waar ook een van zijn eerste veroveringen, Jeffrey Trail, naartoe gaat. Cunanan is zo eenzaam dat hij besluit naar de Amerikaanse stad te reizen. Dit zogenaamd melancholische bezoek was een obsessieve wraak.
Gewapend en gevaarlijk
David pikt Andrew op bij het vliegveld en brengt hem naar Jeffrey’s huis. Daar legt hij de deurmat bloot, raapt een kopie van de sleutels op en sluipt naar binnen om een pistool te stelen. Pas op 27 april zou Cunanan aan zijn moordpartij beginnen.
Het was 9.45 uur toen de moordenaar bij de flat van de ex-marinier aankwam – David was de hond gaan uitlaten – en na een hevige woordenwisseling sloeg hij hem dood. Om van het lichaam af te komen wikkelt hij het in een van de tapijten in het huis en wacht tot het tweede slachtoffer thuiskomt.
Wanneer David binnenkomt, vindt er een nieuwe confrontatie plaats en Cunanan slaagt erin hem te verkleinen en hem achtenveertig uur lang te gijzelen. Hij ontdoet zich van het lichaam van de marinier en de ex-geliefde wordt uiteindelijk doodgeschoten. Zijn lichaam dook op 3 mei op in een meer in Minnesota.
Pas toen de politie de tweede dode man vond, zagen agenten een koffer op de plaats delict. En om het nog erger te maken, het bevatte details over de identiteit van de eigenaar: Andrew Cunanan. Van hieruit wordt alarm geslagen en begint de zoektocht en de gevangenneming van deze moordenaar.
Maar tijdens zijn achtervolging laat Cunanan een spoor van nog meer doden achter. De derde moord vond plaats in Chicago op 4 mei. Het slachtoffer, de vastgoedmagnaat Lee Miglin, die Cunanan eerder als prostituee had ingehuurd, werd gevonden gewikkeld in ducttape en meerdere malen in de borst en keel gestoken. Hij had blijkbaar een zaag gebruikt.
Voordat hij vertrok, heeft Cunanan overal in het huis zijn vingerafdrukken en DNA achtergelaten. Hij baadde niet alleen met Miglin, maar hij schoor zich ook en maakte zelfs iets te eten klaar in de keuken. Uiteindelijk, om te ontsnappen, stal de moordenaar haar Lexus auto. Dat bleek zijn ondergang, want de politie kon hem opsporen dankzij de tracker van de auto.
Toen het erop leek dat ze hem in het nauw hadden gedreven, kwam Cunanan erachter dat hij dankzij de auto werd achtervolgd en liet hij de auto achter in een greppel. De klopjacht wordt een prioriteit voor de stad Minnesota en de FBI noemt Andrew al een van de gevaarlijkste criminelen. Hij had al drie moorden gepleegd en zou binnenkort een vierde plegen.
Het gebeurde op 9 mei toen Cunanan in New Jersey de conciërge van Finn’s Point National Cemetery vermoordde. William Reese was 45 jaar oud en zijn enige zonde: het bezitten van een auto. De moordenaar stapte in de rode Chevrolet en reed snel naar de homobuurt van Miami’s South Beach. Daar slaagt hij erin enkele weken onopgemerkt te blijven.
De Versace-moord
Met een vierde slachtoffer achter de rug, wordt Andrew Cunanan door onderzoekers al beschouwd als een seriemoordenaar. In minder dan dertig dagen had hij zijn stempel gedrukt op de geschiedenis van de Amerikaanse misdaad, hoewel die op 15 juli zijn hoogtepunt zou bereiken met het doodschieten van de ontwerper Gianni Versace toen hij Casa Casuarina probeerde binnen te komen.
Zoals hij elke ochtend deed, verliet de Italiaan zijn landhuis om een aantal kranten en tijdschriften te kopen en een kop koffie te drinken in het News Café. Het was net voor negen uur en Gianni kwam terug om zijn dag te beginnen. Achter hem wachtte een jongeman, gekleed in korte broek, sportschoenen, pet en rugzak, gehurkt bij de hoofdingang op hem. Het was Andrew Cunanan.
Toen Versace op het punt stond zijn sleutels te pakken, kwam de moordenaar van achteren op hem af met een pistool tegen zijn hoofd. Hij vuurde twee keer en de kogels raakten hem in de nek en de achterkant van zijn hoofd. Hij had zojuist in koelen bloede een van ’s werelds meest gerenommeerde ontwerpers geëxecuteerd. Zijn vijfde slachtoffer.
Een getuige zag Cunanan weglopen van de plaats van het misdrijf in de richting van Ocean Drive, terwijl Versace’s partner Antonio D’Amico, samen met kok Charles Podesta en een andere werknemer van het huis, naar buiten gingen om hem te helpen.
Terwijl de wereld rouwt om het verlies van Versace en zijn begrafenis viert, duikt de crimineel onder en blijft hij acht dagen lang spoorloos. De politie verspreidt posters met Andrews naam en foto’s, met de waarschuwing dat hij “gewapend” en “uiterst gevaarlijk” is. “Cunanan draagt misschien een bril op sterkte. Hij staat erom bekend dat hij van haarkleur en gewicht verandert. Hij doet zich vaak voor als een rijke vent”, stond er te lezen.
Zo gretig was men op zoek naar de moordenaar dat de politie een flagrante fout maakte: ze arresteerde de verkeerde persoon. Het was Andrés Burguera, zoon van de Spaanse acteur Andrés Pajares, die op dat moment in New York verbleef en van wie de gelijkenis met de echte moordenaar twijfelachtig was, afgezien van zijn naam. Burguera heette toen Andrew.
In verklaringen aan El Mundo verklaarde Andrés dat: “Het was de ergste dag van mijn leven. Ik was in de Chelsea buurt en ik merkte dat ik gevolgd werd door een patrouillewagen toen ik een kapsalon verliet, waar ik naar toe was gegaan om mijn haar te laten knippen. Ze vroegen mijn naam, ik antwoordde en werd onder schot gehouden en geboeid. Ik dacht dat dit het einde was!”
“Ik lag met mijn gezicht naar beneden en kon niet spreken. De minuten duurden eindeloos. Ik begreep niet waar het over ging, maar het was serieus. Ik hoorde zelfs een helikopter over me heen vliegen. Andrew was de meest gezochte man van de FBI en verantwoordelijk voor vier andere moorden, waaronder die op Lee Miglin, een belangrijke vastgoedontwikkelaar. Er was een hoop psychose in het land,” vervolgde hij. Na die grote blunder verontschuldigden de autoriteiten zich bij de Spanjaard en compenseerden hem met een green card, een verblijfskaart in de Verenigde Staten.
Het motief voor de misdaad
Op 23 juli, nadat ze hadden ontdekt dat Andrew zich in een woonboot in Miami Beach bevond, ging de politie over tot een omsingeling van hem. De pesterijen gaan verscheidene uren door, tot de jongeman besluit zich van het leven te beroven. Hij schiet zichzelf door het hoofd met hetzelfde wapen waarmee hij de schepper dagen eerder had gedood. Ze konden niets doen om hem te redden en dus ook niet om hem voor het gerecht te brengen.
Tijdens de acht dagen dat men Cunanan probeerde te lokaliseren, werden verschillende hypotheses geopperd over de misdaad van Versace. Eén was diefstal, de ontwerper had $1,200 contant in zijn portemonnee. Maar toen ze erachter kwamen wie er achter de moord zat, werd deze versie terzijde geschoven. Toen Cunanan werd geïdentificeerd als Gianni’s moordenaar, werd er gezegd dat hij op zoek was naar roem. Maar het had ook niet veel zin, want de Italiaan was zijn vijfde slachtoffer, niet zijn eerste.
De mogelijkheid dat het een afrekening was door toedoen van de Calabrische maffia werd ook genoemd. De aandacht was zelfs gericht op de peetvader Paolo de Stefano, aan wie de couturier geld verschuldigd was. Het schijnt dat de maffioso grote sommen geld zou hebben witgewassen via de firma Versace. Giuseppe Di Bella was degene die de politie tipte en details gaf over het te volgen plan. Hij was een van hun informanten. Maar naarmate de dagen verstreken, werd ook deze theorie uitgesloten.
Een van de meest bizarre is dat Cunanan, nadat hij AIDS had opgelopen en niet wist wie de drager was, besloot om al zijn ex-geliefden te vermoorden. En Versace was een van hen, omdat hij hem en zijn partner inhuurde voor allerlei seksuele diensten.
Cunanan en Versace, kenden zij elkaar?
Over de mogelijke relatie tussen de moordenaar en zijn slachtoffer, is er het hierboven genoemde verhaal, dat werd beschreven door Time magazine. Ook de vermeende foto’s waarop Versace en Cunanan te zien zijn op een feestje in Miami Beach, twee dagen voor de moord. Om nog maar te zwijgen van de verklaringen die Vanity Fair verzamelde van een vriend van Andrew, waarin hij de obsessie van de misdadiger voor de Italiaan uitlegde.
Na verscheidene maanden van onderzoek, 700 pagina’s, 13 video’s, 17 geluidsbanden en tientallen foto’s, slaagde de FBI er niet in om het ware motief voor deze moord, die sommigen omschrijven als “gepassioneerd”, te achterhalen.
Ook politiechef Richard Barreto van Miami zei: “We kunnen geen motief vaststellen. Het zou een overval kunnen zijn. Het kan zijn dat Andrew Cunanan roem zocht door iemand van dit kaliber neer te schieten. Het zou wraak kunnen zijn. We willen het allemaal weten, vooral in een belangrijke zaak als deze. Helaas is het echte antwoord dat we met het schip ten onder zijn gegaan, bij wijze van spreken.”
Met de komst van de recente fictieve serie American Crime Story over de moord op Gianni Versace, kwam er controverse. Niet alleen de misdaad werd ontmaskerd, maar ook het hele netwerk van familiebedrijven dat in de nasleep van de vreselijke gebeurtenis ineenstortte. De familie ontkende hun versie van wat er gebeurd is. Maar tot op de dag van vandaag, is de enige plausibele interpretatie dat Conanan Versace heeft vermoord. Uit roem of jaloezie. Of geen van beide.