Pijn is een onaangename zintuiglijke ervaring die gepaard gaat met lichamelijke schade of emotionele ervaring. Hoewel het in wezen een gewaarwording is, heeft pijn een sterke cognitieve en emotionele component die kan worden beschreven in termen van lijden. Dieren voelen en anticiperen op pijn via mechanismen die vergelijkbaar zijn met die van de mens, daarom is het een verplichting voor dierenartsen om een effectieve analgetische strategie te bevorderen.
Om adequate pijnbestrijding te kunnen bieden is het noodzakelijk om pijn bij dieren te herkennen en te beoordelen. Dit is echter een uitdagende taak, aangezien deze dieren niet in staat zijn om verbaal te communiceren. De herkenning van pijn bij dieren is voornamelijk gebaseerd op de waarneming van gedragsveranderingen, die voor elke soort specifiek moeten zijn. Fysiologische parameters, zoals verhoogde hartslag en bloeddruk, kunnen ook worden opgenomen in het proces van pijn evaluatie, maar mogen niet alleen worden gebruikt, omdat zij kunnen worden gewijzigd door andere factoren die geen verband houden met pijn.
Nadat de uitdaging van herkenning is overwonnen, is de volgende stap het kwantificeren van de pijnlijke ervaring, om de noodzaak en effectiviteit van analgetische interventie te bepalen. Lange tijd werd de kwantificering van pijn in de diergeneeskunde beperkt tot het gebruik van unidimensionele schalen, zoals de eenvoudige beschrijvende, numerieke rating en visueel analoge schalen, aangepast uit de humane geneeskunde om door een waarnemer te worden gebruikt. Het ontbreken van een objectief criterium om pijn te beoordelen maakt deze schalen echter subjectief en afhankelijk van de ervaring van de waarnemer.
Om de subjectiviteit te beperken en de nauwkeurigheid in het herkennen en meten van pijn bij dieren te vergroten, hebben studies de aandacht gericht op de ontwikkeling en validatie van beoordelingsinstrumenten die specifiek zijn voor elke diersoort en gericht op een gedetailleerde beschrijving van gedragsveranderingen. Wanneer de validiteit en betrouwbaarheid van deze instrumenten zijn vastgesteld, vormen zij de meest nauwkeurige en betrouwbare informatie om pijn bij de betrokken diersoort te beoordelen en te kwantificeren.