Agitprop (/ˈædʒɪtprɒp/; uit het Russisch: агитпроп, tr. Agitpróp, portmanteau van agitatsija, “agitatie” en propaganda, “propaganda”) is de verspreiding van ideeën (in het Russisch heeft “propaganda” niet de pejoratieve connotatie die het in het Engels en Frans heeft gekregen; het betekent gewoon “verspreiding van ideeën”), waaronder communistische propaganda die in Sovjet-Rusland werd gebruikt, die onder het grote publiek wordt verspreid via populaire media zoals literatuur, toneelstukken, pamfletten, films en andere kunstvormen met een expliciet politieke boodschap.
“1. Wil je de kou overwinnen?
2. Wil je de honger overwinnen?
3. Wil je eten?
4. Wil je drinken?
Haast je om je aan te sluiten bij de schokkende brigades van voorbeeldige arbeid!”
De term is in Sovjet-Rusland ontstaan als verkorte naam voor het Departement voor Agitatie en Propaganda (отдел агитации и пропаганды, otdel agitatsii i propagandy), dat deel uitmaakte van de centrale en regionale comités van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie. Binnen het partijapparaat vielen zowel agitatie (werk onder mensen die geen communist waren) als propaganda (politiek werk onder partijleden) onder de verantwoordelijkheid van de agitpropotdel, of APPO. Het hoofd daarvan was een lid van het secretariaat van de MK, hoewel hij of zij ondergeschikt was aan het hoofd van de orgraspredotdel. Typisch Russische agitprop legde de ideologie en het beleid van de Communistische Partij uit en trachtte het grote publiek over te halen om de partij te steunen, zich bij de partij aan te sluiten en haar idealen te delen. Agitprop werd ook gebruikt voor de verspreiding van informatie en kennis onder het volk, zoals nieuwe landbouwmethoden. Na de Oktoberrevolutie van 1917 toerde een agitprop-trein door het land, met artiesten en acteurs die eenvoudige toneelstukjes opvoerden en propaganda uitzonden. Aan boord van de trein bevond zich een drukpers, zodat affiches konden worden gereproduceerd en uit de ramen gegooid als de trein door de dorpen reed. Het eerste hoofd van de afdeling Propaganda en Agitatie van het Centraal Comité van de Russische Communistische Partij (b) was Evgenij Preobrazhensky.
Hieruit ontstond het agitprop theater, een sterk gepolitiseerd theater dat zijn oorsprong vond in het Europa van de jaren 1920 en zich verspreidde naar de Verenigde Staten; de stukken van Bertolt Brecht zijn een opmerkelijk voorbeeld. Het Russische agitprop theater stond bekend om zijn kartonnen personages van perfecte deugd en volledige slechtheid, en zijn grove spot. Geleidelijk aan werd de term agitprop gebruikt om elke vorm van sterk gepolitiseerde kunst aan te duiden.