Eén van de grootste mythes over obesitas is dat het wordt veroorzaakt door luiheid of verwennerij. Dat is niet zo. Het wordt veroorzaakt door een reactie van uw lichaam op stressfactoren.
Als reactie op stress slaat uw lichaam voedsel op om zich voor te bereiden op hongersnood, en komt u aan in gewicht. Sommige stressfactoren zijn duidelijk, maar veel ook niet. Sommige zijn zo stil en onzichtbaar als de bacteriën in onze darmen.
In een opzienbarende studie(1) toonde Dr. Gewirtz van de Cornell University aan dat het gewicht van muizen met meer dan 15 procent kon worden veranderd door alleen hun darmbacteriën te verschuiven. Naast gewichtsveranderingen, veranderden de aanwezige bacteriën de chemie van de muizen op manieren die hartziekten, hoge bloeddruk en risico’s op diabetes zouden kunnen voorspellen. Verwant werk(2) heeft aangetoond dat ditzelfde verband met darmbacteriën ook bestaat bij mensen. In feite is aangetoond dat het transplanteren van bacteriën uit het darmkanaal van zwaarlijvige mensen zwaarlijvigheid veroorzaakt bij muizen met een normaal gewicht.(3)
Hoe kunnen bacteriën gewichtstoename veroorzaken, en hoe kunt u ervoor zorgen dat uw bacteriën dat niet doen?
Ten eerste is het belangrijk om te beseffen dat 99 procent van onze darmbacteriën niet in staat zijn om zuurstof te gebruiken. Bacteriën die geen zuurstof kunnen gebruiken worden anaeroben genoemd. Dit is belangrijk omdat alle voedingsmiddelen met bacteriën (zoals zuurkool en yoghurt) – evenals alle bacteriën in probiotische supplementen – alleen bacteriën bevatten die in zuurstof leven. Deze voedingsmiddelen en supplementen – hoe geweldig ze ook zijn – hebben weinig of geen effect op de anaeroben die de dienst uitmaken.
Van de vele soorten anaeroben zijn de twee die het meest direct betrokken zijn bij zwaarlijvigheid de Bacteroidetes en Firmicutes. De meeste studies hebben aangetoond dat hoe meer Bacteroidetes je hebt (in vergelijking met je Firmicutes), hoe magerder je zult zijn. Dus, als je stevig en knap wilt zijn, wil je meer Bacteroidetes, en minder Firmicutes.
De reden dat deze bacteriën ons gewicht beïnvloeden, is omdat ze reguleren hoeveel vet we opnemen. Stel je twee identieke tweelingen voor die precies 2.000 calorieën eten, maar met verschillende verhoudingen Bacteroidetes tot Firmicutes. Degene met de hogere verhouding tussen Firmicutes en Bacteroidetes zal meer calorieën opnemen dan de ander en meer aankomen terwijl hij precies hetzelfde eet. (4)
In het licht van de groeiende percentages zwaarlijvigen zou een goede vraag kunnen zijn: “waardoor verschuiven deze bacteriën op een manier die tot gewichtstoename leidt?”
Een verklaring is de opmerkelijke verandering in onze levensstijl in de afgelopen decennia. We gebruiken nu meer antimicrobiële zeep en handontsmettingsmiddelen.
Het is gemakkelijk om het effect van de handontsmettingsmiddelen en milieuverontreinigende stoffen te zien. Antimicrobiële zepen en handontsmettingsmiddelen zijn problemen omdat ze zowel goede als slechte bacteriën doden. Milieuverontreinigende stoffen zijn giftig voor goede bacteriën, net zoals ze giftig zijn voor ons… Maar het verband tussen stress en bacteriën is minder duidelijk. Hoe kan stress bacteriën beïnvloeden?
Hier volgt een uitleg. Mentale en emotionele stress veroorzaakt het vrijkomen van bijnier-stresshormonen, zoals cortisol en adrenaline. Deze stresshormonen werken in op de hersenen en stimuleren de nervus vagus, een belangrijke zenuw die een soort circuit vormt tussen de hersenen en het hart, de longen en, veelzeggend, de darmen … Stress vermindert de bloedtoevoer die nodig is om voedsel goed te verteren en de balans van bacteriën te beheren. En deze band tussen je hersenen en darmen werkt in twee richtingen, want stress schaadt je spijsvertering, en een slechte spijsvertering maakt dat je je meer gestrest voelt. Wanneer deze vicieuze cirkel op gang komt, worden je Bacteroidetes verminderd, en kom je gemakkelijker aan.
Hier zijn enkele dingen die je kunt doen om jezelf nu te helpen:
- Eet een vezelrijk dieet met goede koolhydraten. Omdat Firmicutes nodig zijn om vetten te absorberen, zorgen vetrijkere diëten ervoor dat u er meer van eet, wat leidt tot gewichtstoename.(5)
- Vermijd suikers en bewerkte koolhydraten. Firmicutes zijn zo goed geschikt om op suikers te groeien dat ze bekend staan als welig tierend in fabrieken die suikerriet verwerken tot tafelsuiker.(6)
- Verhoog uw inname van bonen. Bonen behoren tot de allerbeste voedingsmiddelen om je Bacteroidetes te verhogen.(7) Als je bonen niet kunt verteren, is dat waarschijnlijk een teken dat je te weinig Bacteroidetes hebt. Maar in plaats van bonen helemaal te vermijden, hebben studies(8) aangetoond dat als je bonen langzaam aan je dieet toevoegt, en je eraan houdt, de symptomen zullen verdwijnen. Om je bacteriën te trainen om bonen goed te verteren, moedig ik je aan om gedurende twee weken dagelijks slechts 1 eetlepel pinto bonen aan de avondmaaltijd toe te voegen. Na twee weken zijn de meeste mensen in staat om meer typische hoeveelheden te verteren.
- Slaap en eet volgens een regelmatig schema. Uit baanbrekende gegevens(9) blijkt dat onze darmbacteriën een ritme hebben dat gedurende de dag verandert, net als onze slaap-waakcyclus. Ploegendienst, jetlag en grillige etenstijden kunnen onze goede bacteriën schaden, net zoals antibiotica dat kunnen.
De oude manier van denken was dat je alleen gezond kon worden door zware inspanning en ontbering.
Dat was niet leuk, en het werkte toch niet.
De nieuwe manier van denken over gezondheid is heel anders. Verre van gebaseerd te zijn op pijn en lijden, blijkt echt gezond, slank en energiek zijn een product te zijn van in vrede zijn – en in sync met de wereld om je heen.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20203013
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18779823
- http://www.nature.com/ismej/journal/v7/n4/full/ismej2012153a.html
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19043404
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20508158
- http://www.nature.com/articles/srep03107
- http://www.nature.com/articles/ni0111-5.epdf?referrer_access_token=vL7jxMmtMFm-J4FsmHepUdRgN0jAjWel9jnR3ZoTv0PAiPQVX4O0BwVZ-fYGp-TIYMqF2kFy186abTGLBRFRKUWapmh9JaLzh5h23wzZqenyhLfamjFCg-s5fygJWl65wZJ0pmLfUMqLKeY6cJbKFdL3fym_h8tRfKdgobiJutcaHLo265C0-7JeJCdvU7qt_HT0vFEd5fPIA1ZSHrE-kjkYFSNMlEZoNUr3mqzaqSm_KYtDi1M8YUlXsZKlZE7VZXdslBYfNL58vLPKW2zH7w%3D%3D&tracking_referrer=www.huffingtonpost.com
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22104320
- http://www.cell.com/abstract/S0092-8674%2814%2901236-7