Hoe te reageren op verandering? Proberen je innerlijke toestand constant te houden of in plaats daarvan je innerlijke toestand aanpassen aan de uiterlijke verandering?
Inwendig constant blijven is het klassieke idee van homeostase, gepionierd door de fysioloog Claude Bernard in 1865 met de naam bedacht door de fysioloog Walter Cannon in 1926. Homeostase beschrijft de essentiële eigenschap van alle levende wezens dat zij een binnenkant definiëren en die stabiel houden in een onstabiele omgeving. De lichaamstemperatuur is een klassiek voorbeeld.
Homeostase is echter niet erg dynamisch of darwinistisch: het gaat er bij levende wezens niet om hun inwendige toestand te optimaliseren. Het gaat erom te overleven. Of de interne toestand nu stabiel is of niet.
Daarom werd het concept van allostasis in de jaren 1980 gecreëerd door neurowetenschapper Peter Sterling en medewerkers. Het woord allostase betekent een veranderende toestand, terwijl homeostase betekent dat men ongeveer in dezelfde toestand blijft. Het idee van allostase is dat het organisme zijn innerlijke milieu zal veranderen om de uitdaging van buitenaf aan te gaan. De bloeddruk is niet constant, maar zal hoger zijn als het organisme zeer actief moet zijn en lager als dat niet het geval is.
Constantie is niet het ideaal. Het ideaal is de relevante innerlijke toestand te hebben voor de bepaalde uiterlijke toestand.
De stressreactie is een voorbeeld van allostase: Als er een tijger in de kamer is, is het zeer relevant om alle beschikbare middelen te mobiliseren. Bloeddruk en vele andere parameters gaan zeer snel omhoog. Alle depots worden leeggemaakt.
De noodstressreactie is een pluspunt om te overleven, maar alleen als er een stressor is om aan te voldoen. Als de reactie permanent is, is ze niet relevant, maar gevaarlijk.
Allostase brengt ook een ander belangrijk fysiologisch kenmerk naar voren: vooruitkijken in de tijd. Waar homeostase gaat over het behouden van een toestand en dus terugkijken in de tijd, kijkt allostase vooruit. Wat zal de meest relevante innerlijke toestand zijn in het volgende moment?
De rol van de hersenen is essentieel in allostase omdat ze de omgeving voorspellen en aanpassing mogelijk maken, zodat bloeddruk of bloedglucosespiegel relevant kunnen worden voor wat er aan de hand is.
Hoewel geboren in de fysiologie, is het waarschijnlijk dat het idee van allostase in de komende jaren belangrijk kan worden als een paraplu voor trends die momenteel gisten in het begrip van de geest.
States of mind zijn een voorbeeld van de rol van relevantie: Het is niet altijd relevant om in een goede stemming te zijn. Wanneer het organisme wordt uitgedaagd, zijn negatieve emoties zeer relevant. Maar als ze er de hele tijd zijn, worden negatieve emoties een probleem. Wanneer er geen uitdaging is, is het relevanter om positieve emoties te hebben die je perspectief verruimen en nieuwe relaties opbouwen, zoals beschreven door psychologe Barbara Frederickson.
Voorspelling van beloning is de afgelopen decennia een sleutelbegrip geworden in het begrijpen van perceptie en gedrag bij zowel robots als biologische wezens. Navigatie is gebaseerd op voorspellingen en voorspellingsfouten in plaats van het volledig in kaart brengen van de gehele omgeving. De wereld wordt binnenstebuiten beschreven door er voorspellingen tegenaan te gooien en te zien hoe die uitpakken. Gecontroleerde hallucinaties is een gangbare term geworden om dit proces te beschrijven van het zich ruimhartig voorstellen of voorspellen van een spectrum van perceptuele scenario’s die door ervaring worden geselecteerd. Het lijkt sterk op het wetenschappelijke proces van hypothesen maken en ze testen.
Prospectie, oorspronkelijk beschreven door Daniel Gilbert in 2005, stelt een persoon in staat zich verschillende mogelijke toekomsten voor te stellen en de interne emotionele reactie daarop te observeren. Anticiperen op allostase.
Allostase is een belangrijk concept voor de wetenschap omdat het de toekomstgerichte aspecten van de geest in de lichamelijke fysiologie verankert.
Het is een belangrijk concept in het dagelijks leven omdat het wijst op het belang van het omarmen van verandering.