Volgens het Cultural Information System (SIC) zijn er in Mexico ongeveer 68 inheemse volkeren. Maar binnen deze etnische groepen, zijn er 20 die de grootste populaties hebben, en hier vertellen we u welke dat zijn. Leer ze kennen!
Nahuas
De Nahua bestaan uit verschillende etnische groepen – de jezuïet Xavier Clavijero merkte op dat er zeven groepen waren: Mexicanen, Tlahuicas, Colhuas, Tlaxcaltecas, Tepanecas, Cholcas en Xochimilcas – die de Nahuatl taal delen – in sommige varianten. De Spanjaarden noemden hen Azteken omdat de Nahua zeiden dat ze uit Aztlan kwamen, de plaats van de reiger. Er zijn momenteel meer dan 2 miljoen Nahuas in Mexico, waarmee zij de groep zijn met de meeste sprekers van een inheemse taal in ons land.
Zij bevinden zich vooral in het zuiden van Mexico-Stad, met name in de delegatie Milpa Alta; en in verschillende regio’s van de staten Puebla, Morelos, Staat Mexico, Hidalgo, Tlaxcala, Veracruz, Guerrero, Oaxaca, onder andere.
Een merkwaardig feit is dat het Nahuatl de taal is die het Mexicaans Spaans het meest heeft beïnvloed. Van hen hebben wij woorden genomen als tomate, atole, esquite, comal, cuate (vriend) en wey (in het Nahua is het huey en betekent het groot, vereerd).
Archivo México Desconocido Mayas
Met de Maya’s gebeurt iets soortgelijks als met de Nahua. Er is één moedertaal, maar er zijn ongeveer 20 variaties van afgeleid, zodat de Maya’s een heterogene groep vormen. Zij worden aangetroffen in de staten Yucatan, Quintana Roo, Campeche, Tabasco en Chiapas en in andere streken van Midden-Amerika. In ons land wonen bijna 1,5 miljoen Maya’s. Het woord Maya heeft verschillende betekenissen en een daarvan is “het door God uitverkoren volk”. Het is vermeldenswaard dat de Maya-cultuur een van de weinige culturen is die een groot deel van hun tradities en gewoonten hebben bewaard.
In Yucatan is het heel gewoon dat Spaans en Maya worden gesproken. Het Maya heeft ook bijgedragen tot Spaanse woorden als cenote, dat van het woord dzonoot komt en waterput betekent.
Archivo México Desconocido Zapoteca’s
De Zapoteken komen voor in verschillende delen van de staat Oaxaca, waaronder: de Sierra Zapoteca, de Isthmus van Tehuantepec en de Vallei van Oaxaca. Wat de taal betreft, kent Zapotec niet alleen ongeveer 40 varianten, maar is het ook een subfamilie, die behoort tot het Otomanguean. In Mexico zijn er bijna 800.000 Zapoteken.
De Zapoteken noemden zichzelf vroeger bene zaa, tzapotecatl, wat “volk van de zapoteboom” betekent, daarom kenden de Mexica hen zo en is de naam “Zapotec” tot ons gekomen.
Een merkwaardig feit is dat de vroegere president Benito Juárez van Zapotec afkomst was.
Archivo México Desconocido Mixtecs
De Mixtecs komen vooral voor in delen van Guerrero, Puebla en, natuurlijk, Oaxaca. Samen met de Zapotec cultuur zijn de Mixtec een van de meest prominente etnische groepen in de staat. De Mixteekse taal stamt af van de Otomangueaanse stam en is verdeeld in drie groepen: Cuicateco, Mixteco en Triqui.
De Mixteekse bevolking bestaat uit meer dan 700.000 mensen. Het woord Mixteek is van Azteekse oorsprong en betekent “de plaats van de wolken”, maar het is bekend dat de Mixteeksen zichzelf Ñuu sávi noemden, wat “volk van de regen” betekent.
Archief Mexico Onbekend Otomi
De Otomi komen voor in het centrale deel van het land, meer bepaald in de staten Hidalgo, Querétaro, Guanajuato, Michoacán, Puebla, Veracruz en de Staat Mexico. De Otomí zijn taalkundig verdeeld in twee strengen, de eerste is oto Pame en de tweede gebruikt Tlapaneco mangueada.
Het woord Otomí komt uit het Nahuatl en betekent “iemand die met pijlen loopt” of “pijlenman van vogels”.
De heerlijkste traditie van de Totonacultuur is die van de ceremoniële tortilla’s.
Archivo México Desconocido Totonacas
Er zijn ongeveer vierhonderd- en elfduizend Totonacas in ons land. Een groot percentage van deze bevolking woont in Veracruz en Puebla – in andere staten van de Republiek zijn er ook Totonacs, maar in mindere mate. Hun taal is Totonac en samen met Tepehua behoren zij tot de Totonacan-familie die is afgeleid van de Macro-Maya.
Wat de betekenis van het woord “Totonacan” betreft, vinden we dat sommige auteurs het interpreteren als “man van het hete land”, hoewel het bekend is dat tu’tu of a’ktu’tu drie betekent, terwijl nacu hart betekent. Deze drie harten zijn de Castillo, Tajin en Cempoala, sleutelplaatsen voor de oorsprong van de Totonacacultuur.
Er wordt gezegd dat de Totonacs in de pre-Spaanse periode, ondanks het feit dat zij maïs verbouwden, deze slechts verhandelden omdat zij geen tortilla’s aten. Andere bronnen vertellen ons dat toen zij het ontdekten, het onmiddellijk een hoofdbestanddeel in hun dieet werd.
Als u de Totonac-mythe over de ontdekking van maïs wilt weten, klik dan hier.
Archivo México Desconocido 7.Tsotsiles
De Tsotsiles komen voornamelijk voor in de deelstaat Chiapas en hun bevolking bestaat uit iets meer dan vierhonderdzesduizend inwoners.
Het woord Tsotsil is afgeleid van Sots’il winik en betekent “vleermuismannen”. Hun taal – Tsotsil – is een subfamilie en is afgeleid van de Maya-stam.
Als je dacht dat inheemse talen het niet konden maken in de rock, nodigen we je uit om te luisteren naar de bands Lumaltok en Vayijel, waarvan de teksten in Tsotsil zijn.
Archivo México Desconocido8.Tzeltales
De Tzeltales delen veel overeenkomsten met de Tsotsiles, een voorbeeld is het grondgebied; beide bevolkingsgroepen zijn geconcentreerd in de deelstaat Chiapas, bovendien komen zowel de Tzeltal- als de Tzotzil-talen uit de Maya-taalfamilie.
De Tzeltal-bevolking bestaat uit meer dan driehonderdvierenentachtigduizend inwoners.
Een van de opmerkelijke werken van de Tzeltal-cultuur is het handwerk. Je hoeft hun handwerk en huipiles maar te zien om verliefd te worden op hun cultuur.
Archivo México Desconocido Mazahuas
In het noordwesten van de staat Mexico en in een klein gebied in het oosten van de staat Michoacán bevindt zich de etnische groep Mazahua, die meer dan driehonderdzesentwintigduizend inwoners telt. De exacte betekenis van het woord “Mazahua” is onbekend, sommige deskundigen zeggen dat het is afgeleid van het Nahuatl en herten betekent of waar herten zijn. De Mazahua-taal behoort evenals het Otomi tot de Otomanguean-familie en wordt onderverdeeld in Oost-Mazahua (Jnatrjo) en West-Mazahua (Jnatjo).
De Mazahua houden zich voornamelijk bezig met landbouw en de produktie van handwerk. Van deze laatste valt het hoge-temperatuur aardewerk op.
Archivo México Desconocido Mazatec
De Mazatec-bevolking bestaat uit meer dan driehonderdvijfduizend leden. Zij bevinden zich in regio’s als de Cañada, de hooglanden en de Papaloapan-Tuxtepec-vallei in het noordwesten van de deelstaat Oaxaca. Het Mazatec-volk noemt zichzelf Ha shuta Enima, wat betekent “zij die de berg bewerken, de nederigen”, en hun taal komt ook uit de Otomanguean-familie.
De Mazatec-taal is zeer bijzonder in zijn klank, want het is alsof de sprekers de hele tijd aan het zingen zijn.
Archief Mexico Onbekend Huastecans
De Huastec-bevolking bestaat uit ongeveer tweehonderdzesentwintigduizend leden, en zijn verspreid over enkele streken van de staten Veracruz, Tamaulipas, San Luis Potosí, Querétaro en Hidalgo. De Huastec-taal stamt af van het Maya, en is hoofdzakelijk verdeeld in twee dialecten: Veracruzano en Potosino. Het is vermeldenswaard dat de Huastecanen naar zichzelf verwijzen als Teenek, wat betekent “zij die op het platteland wonen”.
De opmerkelijke aspecten van de oude Huastec-cultuur waren talrijk, waaronder hun prachtige en complexe beeldhouwwerken, tandverminking, de praktijk van schedelvervorming, scarificatie, en hun naaktheid, te wijten aan het hete klimaat.
Archivo México Desconocido Choles
Noordwestelijk Chiapas is het thuis van de Choles, een etnische groep van ongeveer 200.000 mensen. Hun taal, Chol, komt van de Maya-Totaco groep. Het woord Chol werd door de Spanjaarden gegeven aan verschillende groepen die de streek en culturele en taalkundige banden deelden.
De voornaamste activiteit van de Choles, evenals van andere gemeenschappen, is landbouw.
Emmanuel Santiago Nava Purépechas
De Purépechas zijn geconcentreerd in 22 gemeenten in de staat Michoacán. Hun bevolking bestaat uit bijna tweehonderd drieduizend leden. Voorheen stonden de Purepecha bekend als Tarascans. Deze naam werd hen door de Spanjaarden opgelegd, maar deze groep heeft gevochten om de naam Purépecha terug te winnen – Purépecha is het meervoud van p’ure en betekent volk. De taal van deze etnische groep is zeer bijzonder omdat zij geen taalkundige verwantschap heeft met andere inheemse groepen in het land, en daarom uniek is – hoewel zij verschillende dialectvarianten kent.
Een van de belangrijkste voedingsmiddelen voor de Purepecha is maïsbrij, omdat het gebruikt wordt als voedsel voor de moeder die net bevallen is, als verontschuldiging voor de vaders van meisjes die gestolen zijn, en later wordt het ook gebruikt bij bruiloften.
Archivo México Desconocido Chinantecas
De Chinantecas of Chinantecos hebben een bevolking van iets meer dan tweehonderdduizend mensen, en zijn te vinden in ongeveer 14 gemeenten in de deelstaat Oaxaca, in wat Chinantla wordt genoemd. De Chinantec taal kent elf varianten en behoort tot de Otomanguean familie. De Chinantec noemen zichzelf tsa ju jmí, wat “volk van het oude woord” betekent.
Tot de bijzonderheden van deze etnische groep – naast de prachtige huipiles die zij maken – behoort dat elk Chinantec-dorp zijn eigen bijnaam heeft, hoewel zij tsa, dsa of alla behouden, wat “volk” betekent.
Archivo México Desconocido Mixen
Er zijn bijna 170.000 Mixen in ons land, en zij bevinden zich in het noordelijk deel van de staat Oaxaca. De Mixes noemen zichzelf Ayuukja’ay en het betekent mensen van de bloemrijke taal. De Mixe-taal, of Ayuuk, is afgeleid van de Mixe-Zoquean-taalfamilie.
Volgens de Mixes worden ziekten in drie soorten verdeeld: natuurlijke, bovennatuurlijke en van onbekende oorsprong. De eerste zijn, zoals de naam al doet vermoeden, van natuurlijke oorsprong en omvatten empacho en constipatie. Het tweede is het boze oog, droefheid en anderen, waarvan wordt gezegd dat ze ontstaan omdat het individu niet in harmonie is met de natuur en de samenleving. Het derde en laatste type is het type dat niet tot de eerste behoort, daarom kan het niet worden verklaard.
Archivo México Desconocido 16. Tlapanecos
Ze staan bekend als Tlapanecos, dat woord is echter van Nahua-oorsprong en heeft een pejoratieve betekenis, want het betekent “die een vuil gezicht heeft”. Daarom heeft deze etnische groep gestreden om hun cultuur terug te winnen en noemen zij zich Me’phaa, wat “de inwoner van Tlapa” betekent. Ze hebben een bevolking van iets meer dan 140.000 mensen. Zij wonen aan de kust en in 13 gemeenten in de deelstaat Guerrero. De Me’phaa taal is afgeleid van de Subtiaba-Tlapaneca familie, en de laatste van de Otomanguean stam.
Tarahumaras
De Tarahumaras komen voor in Chihuahua, Durango en Sonora, in het bijzonder in het deel van de Sierra Madre Occidental dat door deze staten loopt. Hun bevolking telt bijna honderdtweeëntwintigduizend. De Tarahumara hebben, evenals de Tlapaneco, grote moeite gedaan om de hun toegekende naam te veranderen. In dit geval noemen de Tarahumara zichzelf Rarámuris, wat “lopers te voet” betekent en op zijn beurt synoniem is met mens of persoon. De Tarahumara taal komt uit de Yuto-Aztecan familie.
De Rarámuri zijn niet de enige bewoners van de regio, maar omdat zij de overheersende etnische groep vormen, staat de siërra die zij bewonen bekend als Sierra Tarahumara.
Mayos
De bevolking van Mayos bestaat uit bijna tweeënnegentigduizend mensen. Ze worden gevonden in het noorden van Sinaloa en het zuiden van Sonora. Hun taal behoort tot de Yuto-Maya taalfamilie. Het woord Mayo betekent “het volk van de kust”.
De Mayos erkennen zichzelf niet als Mayos maar als Yoremes wat betekent “het volk dat de traditie respecteert”, terwijl blanken yori worden genoemd – degene die niet respecteert – en leden van de gemeenschap die hun wortels verloochenen toroyocori worden genoemd – degene die verraad pleegt.
Archivo México Desconocido Zoques
De Zoques komen voor in drie gebieden van Chiapas: de helling van de Golf, de Sierra en de Centrale Depressie. Ze hebben een bevolking van ongeveer 86.000. De taal van deze groep is het Zoque en behoort tot de taalfamilie Mixe-Zoque-Popoluca. Het woord “zoque” betekent “volk van de taal” of “woord van de mens”.
Tijdens traditionele feesten is het favoriete gerecht van het Zoque-volk putzatzé.
Archivo México Desconocido Chontales de Tabasco
De Chontales komen voor in de deelstaat Tabasco. Deze groep bestaat uit bijna tachtigduizend mensen. De Chontales noemen zichzelf yokot’anob of yokot’an, wat betekent “het volk dat yoko ochoco spreekt of “degene die de ware taal spreekt”. De Chontal taal van Tabasco werd beïnvloed door de Chol van de Maya familie.
De Chontal mensen zijn dol op die heerlijke en verfrissende drank bekend als pozol.
Wij bevelen aan:
20 inheemse volkereninheemse groepen van mexicoinheemse volkeren van Mexico