A. Lata błogosławieństwa i siły.
1. (1-5) Zarys panowania Uzziasza.
Teraz wszyscy mieszkańcy Judy wzięli Uzziasza, który miał szesnaście lat, i uczynili go królem zamiast jego ojca Amazjasza. Zbudował on Elath i przywrócił je Judzie, po tym jak król spoczął ze swoimi ojcami. Uzziasz miał szesnaście lat, gdy został królem, i panował pięćdziesiąt dwa lata w Jerozolimie. Matka jego nazywała się Jecholiasz z Jerozolimy. I czynił to, co było słuszne w oczach Pana, według tego wszystkiego, co czynił jego ojciec Amazjasz. Szukał on Boga za dni Zachariasza, który miał zrozumienie w wizjach Bożych, a dopóki szukał Pana, Bóg sprawił, że mu się powodziło.
a. Czynił to, co było słuszne w oczach PANA: Panowanie Uzziasza było w dużej mierze nacechowane dobrem, które czynił w oczach PANA. Jego pobożność została nagrodzona długim panowaniem, trwającym 52 lata.
i. Uzziasz wstąpił na tron w trudnej epoce: „Po tragicznych wydarzeniach, które położyły kres panowaniu króla Amazjasza, Jerozolima była w rozsypce, znaczna część jej muru ochronnego została zniszczona, świątynia i pałac opróżnione ze skarbów, a niektórzy jej mieszkańcy wywiezieni do Izraela jako zakładnicy.” (Dilday)
ii. Knapp sugeruje, że Uzziah został królem w niezwykły sposób: „Wydaje się, że zasiadł na tronie nie w sposób zwykłej sukcesji, lecz przez bezpośredni wybór ludu. Książęta zostali zniszczeni przez Syryjczyków pod koniec panowania jego dziadka Joasza (2 Kronik 24:23), pozostawiając ludowi wolną rękę.”
iii. Teraz cały lud Judy wziął Uzziasza: „Idea, że król może być wybrany z woli ludu, nigdy nie została całkowicie utracona w Judzie.” (Selman)
b. Tak długo, jak szukał PANA, Bóg sprawił, że mu się powodziło: Na tę ogólnie mieszaną ocenę panowania Uzziasza wskazuje również 2 Krl 15:1-4, który mówi nam, że Uzziasz (zwany też Azariaszem w 2 Krl) nie usunął wysokich miejsc, tradycyjnych miejsc składania ofiar Panu, a czasem bram do bałwochwalstwa.
i. „Te dwa imiona są najlepiej rozumiane jako warianty wynikające z wymienności dwóch blisko spokrewnionych hebrajskich korzeni.” (Selman)
2.(6-15) Siła, bezpieczeństwo i sława panowania Uzziasza.
Teraz wyszedł i prowadził wojnę przeciwko Filistynom, i zburzył mur Gat, mur Jabneh, i mur Aszdod; i zbudował miasta wokół Aszdod i wśród Filistynów. Bóg dopomógł mu przeciwko Filistynom, przeciwko Arabom, którzy mieszkali w Gur Baal, i przeciwko Meunitom. Również Ammonici przynieśli hołd Uzziakowi. Jego sława rozeszła się aż do wejścia do Egiptu, bo stał się niezwykle silny. I zbudował Uzjasz wieże w Jeruzalemie przy Bramie Narożnej, przy Bramie Doliny, i przy narożnej przyporze muru; potem je ufortyfikował. Zbudował też wieże na pustyni. Wykopał wiele studni, bo miał dużo bydła, zarówno na nizinach, jak i na równinach; miał też rolników i winiarzy na górach i w Karmelu, bo kochał ziemię. Ponadto Uzzjasz miał armię wojowników, którzy wyruszali na wojnę w kompaniach, zgodnie z liczbą podaną w ich spisie, sporządzonym przez Jeiela, pisarza, i Maasejasza, urzędnika, pod ręką Hananiasza, jednego z kapitanów królewskich. Ogólna liczba naczelników mężów walecznych wynosiła dwa tysiące sześćset. A pod ich władzą było wojsko trzysta siedem tysięcy pięćset, które czyniło wojnę z mocą potężną, aby pomagało królowi przeciwko nieprzyjacielowi. Tedy Uzzajasz przygotował dla nich, dla całego wojska, tarcze, włócznie, hełmy, pancerze, łuki, i proce do rzucania kamieni. I uczynił urządzenia w Jeruzalemie, wymyślone przez zręcznych mężów, aby były na wieżach i na rogach, do strzelania strzałami i wielkimi kamieniami. I tak sława jego rozeszła się daleko i szeroko, bo mu cudownie pomagano, aż stał się silny.
a. Wyruszył i prowadził wojnę przeciwko Filistynom: Uzziah był aktywny w przeciwstawianiu się starożytnym wrogom Izraelitów. Filistyni mogli być również aktywni przeciwko Judzie w niezbyt odległej przeszłości, być może byli wśród tych, którzy przybyli z Arabami i zmasakrowali wielu z królewskiej rodziny Dawida (2 Kronik 22:1).
i. Z takim sercem do prowadzenia wojny przeciwko swoim starożytnym wrogom, nic dziwnego, że Bóg pomógł mu przeciwko Filistynom.
ii. „Filistyni stracili dwa ze swych głównych miast, Gath i Aszdod, jak również Jabneh. To ostatnie było wcześniej Jabneel z Judy (Joz 15:11), a później stało się Jamnią, gdzie Sanhedryn został ponownie uformowany po zniszczeniu Jerozolimy w a.d. 70.” (Selman)
b. Ammonici przynieśli hołd Uzziaszowi: Był to kolejny przykład siły królestwa Uzziasza. Wymuszał on daninę od Ammonitów, która była jak podatek, który uznawał ich niższe miejsce pod Judą.
c. Jego sława rozprzestrzeniła się… zbudował wieże… wykopał wiele studni… Uzziasz miał armię… dokonał urządzeń w Jerozolimie: Uzziah był niezwykłym królem, który miał szerokie zainteresowanie w ulepszaniu swojego królestwa. Ze względu na jego liczne osiągnięcia było stosowne, aby jego sława rozprzestrzeniała się wśród innych narodów.
i. „Rzeczywistość 'wież pustyni’ Uzziasza (jałowej południowej Judy) została potwierdzona przez odkrycie VIII-wiecznej wieży w Qumran.” (Payne)
ii. „Naprawy w Jerozolimie były konieczne ze względu na szkody poniesione podczas poprzedniego panowania (zwróć uwagę na specyficzną wzmiankę o Bramie Narożnej w 2 Kronik 25:23) i prawdopodobnie przez trzęsienie ziemi (Amos 1:1; Zachariasz 14:5).” (Selman)
iii. Jednym z unikalnych opisów Uzziasza jest to, że kochał ziemię. To pokazuje, że miał umysł i serce dla czegoś więcej niż technologia i sława; interesował się również sprawami praktycznymi i rzeczami, które przynosiły korzyści większości jego ludu.
iv. „To jest doskonałość u króla: od hodowli zależy każde państwo. Niech ich handel będzie jaki będzie, nie może być prawdziwego narodowego dobrobytu, jeśli rolnictwo nie będzie prosperować; bo sam król jest obsługiwany przez pole.” (Clarke)
d. W Jerozolimie stworzył urządzenia, wymyślone przez zręcznych ludzi, które miały być na wieżach i na rogach, aby strzelać strzałami i dużymi kamieniami: Istnieje pewna debata, a nawet kontrowersja co do tego, czy były to wynalazki defensywne czy ofensywne. Jeśli opisuje on wynalezienie katapult, to jest rzeczą niezwykłą, że Uzziah i jego ludzie wynaleźli takie rzeczy ponad dwieście lat wcześniej niż sugerują to dowody archeologiczne.
i. „Jego (dosłownie) 'wynalazki’ były prawdopodobnie ochronnymi tarczami lub ekranami na murach miejskich umożliwiającymi łucznikom i innym działać w stosunkowo bezpiecznych warunkach.” (Selman)
ii. Jednak Clarke cytuje Targum w 2 Kronik 26:15: „Zrobił w Jerozolimie pomysłowe przyrządy i małe puste wieże, aby stały na wieżach i na bastionach, do strzelania strzałami i wystrzeliwania wielkich kamieni.”
iii. „Jest to pierwsza wzmianka o jakichkolwiek wojennych silnikach do ataku lub obrony oblężonych miejsc; i ta relacja jest o wiele wcześniejsza niż jakakolwiek rzecz w tym rodzaju wśród Greków lub Rzymian… Tylko Żydzi byli wynalazcami takich silników; a wynalazek ten miał miejsce za panowania Uzziasza, około osiemset lat przed erą chrześcijańską. Nic dziwnego, że w konsekwencji tego, jego imię rozprzestrzeniło się daleko za granicę i wzbudziło przerażenie w jego wrogach.” (Clarke)
e. W cudowny sposób pomagano mu, aż stał się silny: Na końcu tej rozbudowanej sekcji wychwalającej i promującej dobroć panowania Uzziasza, czytamy to złowieszcze słowo. W pewnym momencie swojego sukcesu zaczął on odwracać się od Bożej pomocy i zaczął ufać we własne siły.
i. „Głównym powodem sukcesu Uzziasza jest pomoc Boża. Jest to specjalne słowo w Kronikach (por. np. 1 Kronik 12:19; 2 Kronik 14:10; 25:8), którego znaczenie odpowiada w Nowym Testamencie umożliwiającemu działaniu Ducha Świętego (por. Rzymian 8:26; 2 Tymoteusza 1:14; por. Dzieje Apostolskie 26:22; 1 Tesaloniczan 2:2).” (Selman)
B. Grzech Uzziasza i jego kara.
1. (16) Dumne serce Uzziasza.
Ale gdy był silny, jego serce zostało uniesione, ku jego zgubie, gdyż wykroczył przeciwko Panu, Bogu swemu, wchodząc do świątyni Pańskiej, aby spalić kadzidło na ołtarzu kadzenia.
a. Gdy był silny, jego serce zostało uniesione, ku jego zgubie: Uzziah jest wybitnym przykładem człowieka, który lepiej radził sobie z przeciwnościami niż z sukcesem.
i. „Historia ludzi daje wytrwałe świadectwo subtelnym niebezpieczeństwom, jakie stwarza dobrobyt. Więcej ludzi jest przez nią rozsadzanych niż przez przeciwności… Dobrobyt zawsze naraża duszę na niebezpieczeństwo pychy, serca uniesionego; a pycha zawsze idzie przed zniszczeniem, a wyniosły duch przed upadkiem.” (Morgan)
ii. „Bóg nie może powierzyć niektórym z nas dobrobytu i powodzenia, ponieważ nasza natura nie mogłaby ich znieść. Musimy szarpać za wiosło, zamiast rozpościerać żagiel, ponieważ nie mamy wystarczającego balastu.” (Meyer)
b. Wykroczył przeciwko Panu, Bogu swemu, wchodząc do świątyni Pańskiej, aby spalić kadzidło na ołtarzu: Azariasz naruszył to, co stało się ogólną zasadą w postępowaniu Boga z Izraelem: że żaden król nie powinien być jednocześnie kapłanem, a urzędy proroka, kapłana i króla nie powinny być łączone w jednym człowieku – aż do Mesjasza, który spełniał wszystkie trzy urzędy.
i. „Uzziah jest niewierny (2 Kronik 26:16, 18). Jest to najważniejsze określenie grzechu w Księdze Kronik i może ono doprowadzić do upadku dynastii (1 Kronik 10:13) lub zabrać naród na wygnanie (1 Kronik 5:25; 9:1; 2 Kronik 33:19; 36:14). Termin ten nie pojawiał się od czasów Rehoboama (2 Kronik 12:2), ale teraz stanie się regularnym tematem do końca księgi.” (Selman)
ii. „Problem Uzziasza polegał na tym, że nie był zadowolony z władzy, jaką dał mu Bóg i chciał dodać więcej funkcji kapłańskich do swojej władzy królewskiej. Władza absolutna nie ma jednak miejsca w królestwie Bożym.” (Selman)
2. (17-21) Konfrontacja i odpowiednia kara.
Więc Azariasz, kapłan, wszedł za nim, a z nim było osiemdziesięciu kapłanów Pańskich; mężów mężnych. I postawili się królowi Uzziahowi, i rzekli do niego: „Nie ty, Uzziah, palić kadzidło Panu, lecz kapłani, synowie Aarona, którzy są poświęceni, aby palić kadzidło. Wynoś się z sanktuarium, bo dopuściłeś się wykroczenia! Nie będziesz miał czci od Boga Pana.” Wtedy Uzziah wpadł we wściekłość; i miał w ręku kadzielnicę, aby spalać kadzidło. A gdy się gniewał na kapłanów, trąd wybuchł na jego czole, przed kapłanami w domu Pańskim, obok ołtarza kadzenia. I spojrzał na niego Azariasz, przełożony kapłanów, i wszyscy kapłani, a tam, na czole jego, był trąd; więc wypędzili go z tego miejsca. Rzeczywiście i on spieszył się, aby się wydostać, bo Pan go uderzył. Król Ozjasz był trędowaty aż do dnia swej śmierci. Mieszkał w odosobnionym domu, ponieważ był trędowaty; został bowiem odcięty od domu Pańskiego. Potem Jotham, jego syn, był nad domem królewskim, sądząc ludy ziemi.
a. Azariasz, kapłan, wszedł więc za nim: Trzeba było odwagi, aby stawić czoło królowi, dziedzicowi króla Dawida, dowódcy wojsk Judy. Jednak Azariasz kapłan wiedział, że zbrodnia króla Uzziasza była tak wielka, że uzasadniała tę konfrontację.
b. Nie do ciebie, Uzziaszu, należy palenie kadzidła Panu, lecz do kapłanów: Azariasz po prostu wezwał Uzziasza do uznania tej od dawna obowiązującej zasady. Bóg wyraźnie oświadczył, że tylko potomkowie Aarona mogą przychodzić do Niego jako kapłani (z wyjątkiem kapłaństwa według Melchizedeka, do którego należał Jezus).
c. Wtedy Uzziah wpadł w furię… trąd wybuchł na jego czole: Z głową pełną pychy i wściekłości, Uzziah zaczął dostrzegać, że na jego głowie wyrósł trąd. Bez wątpienia najpierw dostrzegł problem w twarzach przerażonych kapłanów, którzy patrzyli na trąd, gdy po raz pierwszy pojawił się na jego twarzy.
i. „Trąd wzrósł nawet na jego czole; tak, że nie mógł ukryć swego wstydu; choć jest prawdopodobne, że był on również w reszcie jego ciała”. (Poole)
ii. „Pomimo powagi tego, co zrobił Uzziah, Bóg nadal nie działa, dopóki Uzziah nie stanie się 'rozwścieczony’, emfatyczne słowo występujące dwukrotnie w wersecie 19. Sprawiedliwy gniew Boży wybucha tylko przeciwko ludzkiemu buntowniczemu gniewowi.” (Selman)
d. Rzeczywiście on również spieszył się, aby wyjść, ponieważ Pan go uderzył: Uzziah nie chciał słuchać biblijnych nakazów i zwyczajów, które zabraniały mu wchodzić do świątyni i ofiarowywać kadzidło. On nie słuchać the upomnienie i ostrzeżenie od the ksiądz. Jednak posłuchał wyroku Bożego przeciwko niemu i w końcu pospieszył się, aby wyjść.
e. Król Uzziah był trędowaty aż do dnia swojej śmierci: Uzziah wszedł do świątyni jako arogancki król, a wyszedł jako upokorzony trędowaty i pozostał taki do końca życia. Nie mógł nawet wejść na zewnętrzne dziedzińce świątyni, które kiedyś były dla niego otwarte jak dla innych czcicieli (został odcięty od domu Pańskiego). Przekraczając tę granicę, znalazł swoją wolność bardziej ograniczoną niż kiedykolwiek wcześniej.
i. „Był to przerażający cios ze strony Boga. Śmierć była rzeczywistą karą przewidzianą przez prawo za jego przestępstwo (Liczb 18:7), a trąd był rzeczywiście tym – żywą śmiercią, przedłużoną i zintensyfikowaną.” (Knapp)
ii. „Ten, który nie mógł zadowolić się Bożym przyzwoleniem, lecz uzurpował sobie miejsce i urząd kapłana, jest teraz pozbawiony przywileju najpodlejszego ze swego ludu, co jest sprawiedliwym i najbardziej odpowiednim wyrokiem.” (Poole)
3. (22-23) Śmierć i pochówek króla Uzziasza.
Teraz resztę czynów Uzziasza, od pierwszego do ostatniego, napisał prorok Izajasz, syn Amoza. Tak więc Uzziasz spoczął ze swoimi ojcami, a oni pochowali go z jego ojcami na polu grzebalnym, które należało do królów, bo powiedzieli: „Jest trędowaty”. Potem Jotham, jego syn, panował na jego miejscu.
a. Resztę czynów Uzziasza, od pierwszego do ostatniego, napisał prorok Izajasz, syn Amoza: Ten związek Izajasza z Uzziaszem odnotowany jest w Księdze Izajasza 6:1, kiedy to śmierć króla przyczyniła się do powołania proroka: W roku, w którym umarł król Uzziasz, ujrzałem Pana siedzącego na tronie (Iz 6:1).
i. Ważne jest, aby rozważyć panowanie Uzziasza w całości:
– Rozpoczął swoje panowanie mając zaledwie 16 lat.
– Panował przez 52 lata.
– Ogólnie rzecz biorąc, był dobrym i silnym królem, który poprowadził Izraela do wielu zwycięstw militarnych i który był energicznym budowniczym i wizjonerem.
– Pomimo tego wszystkiego, Uzziasza spotkał tragiczny koniec.
ii. Dlatego, gdy Izajasz napisał, że został powołany w roku śmierci króla Uzziasza, powiedział wiele. To jest powiedzieć, „W roku zmarł wielki i mądry król.” Ale jest to również powiedzieć: „W roku zmarł wielki i mądry król, który miał tragiczny koniec”. Izajasz miał wielki powód do zniechęcenia i rozczarowania z powodu śmierci króla Uzziasza, ponieważ odszedł wielki król i ponieważ jego życie zakończyło się tragicznie. Jednak mimo wszystko ujrzał on wyniesionego na tron Pana Boga, który był większy niż jakikolwiek ziemski król.
b. Powiedzieli bowiem: „Jest trędowaty”: Jest to smutne i nieco niefortunne podsumowanie przeważnie wielkiego króla Judy; pokazuje jednak, jak wielkim kosztem i tragedią jest brak dobrego zakończenia, i że późne błędy i skandale mogą ubarwić całe życie lub karierę.
i. „Jest to ostatnie z trzech kolejnych panowań, które kończy się okresem nieposłuszeństwa i katastrofy, i wydaje się, że nic nie jest w stanie zapobiec osunięciu się Judy i ich królów w grzech i sąd. Idolatria, odrzucenie proroków, przemoc i pycha powtarzają się z niszczącą regularnością.” (Selman)
ii. „Chociaż pycha Uzziasza nie spowodowała wygnania, to jest ona doskonałą ilustracją tego, dlaczego ostatecznie doszło do wygnania. Od tej chwili koniec Judy jest zdecydowanie w zasięgu wzroku.” (Selman)
iii. „Odniesienie do osobnego miejsca pochówku może być potwierdzone przez inskrypcję ossuarium z okresu hasmonejskiego: 'Tutaj przyniesiono kości Uzziasza, króla Judy, i nie należy ich ruszać’.” (Selman)
iv. „Żyję wystarczająco długo, aby zaobserwować, że największe winy, jakie kiedykolwiek są popełniane przez wyznawców chrześcijaństwa, nie są popełniane przez młodych ludzi. Najbardziej bolesne jest dla mnie pamiętanie, że najgorsze przypadki odstępstwa i apostazji, jakie kiedykolwiek widziałem w tym kościele, były popełniane przez starszych i w średnim wieku, a nie przez młodych ludzi; ponieważ, w taki czy inny sposób, młodzi ludzie, jeśli są prawdziwie nauczani od Boga, znają swoją słabość, więc wołają do Boga o pomoc; Ale często zdarza się, że ludzie bardziej doświadczeni zaczynają myśleć, że nie mogą popaść w błędy i głupstwa młodych; i nie dbam o to, jak stary może być człowiek – choćby siedem wieków upłynęło nad jego głową:, – gdyby zaczął ufać w sobie, byłby głupcem i wkrótce miałby ciężki upadek.” (Spurgeon)
.